302 3

ną do regulatora napięcia przy' prądnicach prądu stałego. Stabilizatory napięcia podobnie jak i prostowniki są urządzeniami, których naprawa ogranicza się praktycznie do sprawdzenia połączeń zacisków. Uszkodzenia tych zespołów zdarzają się rzadko.

Sprawdzenie działania stabilizatora napięcia w skuterze Lambretta 150 ld z rozrusznikiem i instalacją 12 V odbywa się w sposób następujący. Zgodnie ze schematem podanym na rysunku 10.35, do zacisków przy stabilizatorze napięcia łączy się woltomierz, amperomierz oraz regulowany opornik o oporze 6 Q ustawiony na wartość oporu około 3,5 Q. Następnie uruchamia się silnik i po pięciu minutach pracy silnika na biegu jałowym niezbędnych do ustalenia warunków pracy stabilizatora, przy ustawieniu kluczyka w stacyjne w położenie "1" (światła zgaszone) zwiększa się obroty silnika aż do chwili, gdy amperomierz wskaże przepływ prądu o natężeniu 4 A. Z kolei zwiększając lub zmniejszając wielkość regulowanego oporu obserwuje się, czy natężenie prądu uzyskuje kolejne wartości 4 A i 1— —1,5 A. Zmiany natężenia prądu w tych granicach, powstające wskutek zmian oporu przy stałych obrotach silnika wskazują, że stabilizator napięcia działa. O prawidłowości działania stabilizatora świadczy wielkość napięcia przy którym następuje zmiana natężenia prądu. I tak zmiana natężenia z 4 A do wartości mniejszej powinna następować, gdy woltomierz wskazuje napięcie 14,4—15,4 V, a przejście z mniejszego natężenia prądu do natężenia 4 A powinno następować przy napięciu 11,5—13,3 V. Przy powyższej próbie akumulator powinien być całkowicie naładowany.

W podobny sposób można sprawdzić również działanie stabilizatora napięcia przy instalacji o napięciu 6 V. Wówczas wielkości napięć przy których zmienia się natężenie prądu ładowania są o połowę niższe.

Stabilizator napięcia jest urządzeniem, którego naprawa ogranicza się do wymiany uszkodzonych elementów. Szczegółowe sprawdzenie ich wymaga jednak znajomości dokładnych danych fabrycznych o budowie i charakterystyce poszczególnych jego części.

10.4. Prqdnica prqdu stałego

Najczęściej spotykane niedomagania prądnicy polegają na nie wytwarzaniu prądu elektrycznego. Zewnętrznym objawem tego jest palenie się lampki kontrolnej ładowania lub wskazywanie rozładowania przez amperomierz również przy większych prędkościach obrotowych silnika. Dalszą konsekwencją tego jest rozładowanie akumulatora.

Przyczyną nie ładowania akumulatora (gdy bezpiecznik umieszczony zwykle w obwodzie przed akumulatorem nie jest przepalony) może być uszkodzenie prądnicy lub regulatora z wyłącznikiem samoczynnym. W celu wykrycia przyczyny należy sprawdzić w pierwszym rzędzie stan złączy i przewodów łączących prądnicę z regulatorem oraz regulator z resztą instalacji i akumulatorem. Następnie kontroluje się, czy prądnica wytwarza prąd. W tym celu główny przewód

Rys. 10.36. Sposób połączeń przy sprawdzaniu działania prądnicy za pomocą lampki kontrolnej (M-72)

prądowy prowadzący od izolowanej szczotki prądnicy należy odłączyć od zacisku prądnicy lub regulatora. Do przewodu tego podłącza się żarówkę kontrolną i uruchamia się silnik, nadając mu obroty nieco większe od obro-

302