307 2

uzwojeń wzbudzania przy prądnicy, tj. przewód prowadzący do regulatora oraz przewód łączący uzwojenie wzbudzenia z izolowaną szczotką. Następnie łączy się szeregowo akumulator, amperomierz i uzwojenie wzbudzenia odczytując jednocześnie na amperomierzu wielkość przepływającego prądu. Powinien być on zgodny z danymi fa-

Rys. 10.44. Schemat sprawdzania uzwojeń wzbudzenia przez pomiar natężenia przepływającego prądu (Jawa)

brycznymi dla sprawdzanego typu prądnicy. Np. dla prądnic motocykli Jawa natężenie przepływającego prądu powinno wynosić około 2,3 A. Należy przy tym pamiętać, że jeśli do zacisku uzwojenia połączony jest opornik, jak np. w prądnicach motocykli Jawa, do pomiaru należy go odłączyć. Jeśli pomiar wykaże przepływ większego prądu, świadczy to o zwarciach między-zwojowych w uzwojeniu wzbudzenia. Brak przepływu prądu świadczy o przerwaniu uzwojeń.

Druga próba polega na sprawdzeniu przebicia uzwojeń „na masę” (rys. 10.45). Przeprowadza się ją za pomocą lampki kontrolnej oraz źródła prądu o napięciu 110—220 V. Do jednego końca uzwojeń, np. do zacisku prowadzącego do regulatora dołącza się jeden z przewodów sieci, w którym szeregowo włączona jest lampka kontrolna. Drugi koniec uzwojeń wzbudzenia, tj. przewód łączony z izolowaną szczotką prądnicy nie może być wówczas połączony z masą. Opornik połączony z uzwojeniem, jeśli znajduje się przy prądnicy również musi być odłączony.

Następnie drugim przewodem z sieci dotykamy do korpusu prądnicy, stanowiącego „masę”. Zapalenie się lampki kontrolnej sygnalizuje istnienie zwarcia „na masę” w uzwojeniu wzbudzenia.

W razie stwierdzenia wad w uzwojeniu wzbudzenia podczas wyżej opisanych dwóch prób, w celu ustalenia zakresu naprawy prądnicy należy bliżej zlokalizować niedomaganie. W wielu prądnicach uzwojenie wzbudzenia składa się z paru cewek i wówczas trzeba przeprowadzić identyczne próby dla każdej z cewek aby znaleźć cewkę uszkodzoną. Przy pomiarze natężenia prądu przepływającego przez jedną cewkę należy pamiętać, że będzie ono większe niż dla wszystkich cewek uzwojenia wzbudzenia normalnie w prądnicy połączonych szeregowo. I tak np. dla prądnicy stosowanej w motocyklach Jawa natężenie prądu dla jednej cewki powinno wynosić około 4,5 A. Jeśli jest większe, dochodzi do zwarć międzyzwojowych.

Przy sprawdzaniu przebicia „na masę”, kontrolowana cewka uzwojenia wzbudzenia musi być odłączona od pozostałych cewek. Warto zwrócić uwagę,

Rys. 10.45. Schemat połączeń przy sprawdzaniu przebicia na masę w uzwojeniach wzbudzenia prądnicy

że często przebicie „na masę” powstaje wskutek uszkodzenia lub zabrudzenia izolacji zacisku, do którego łączony jest przewód prowadzący do regulatora napięcia albo wskutek uszkodzenia izolacji przewodu prowadzącego od cewki wzbudzenia do zacisku.

W razie uszkodzenia, cewki trzeba wymienić na nowe lub przewinąć.

Prócz omówionych niedomagać,

307