8.1. GENERATORY SYNCHRONICZNE
dopływającego do turbiny. Na wartość napięcia, współczynnika mocy (mocy biernej) prądnicy wpływa się przez zmianę prądu wzbudzenia. Częstotliwość napięcia generatora pracującego samotnie zależy od prędkości obrotowej turbiny napędzającej, a przy pracy równoległej wartość napięcia na zaciskach i częstotliwość są określone przez warunki pracy systemu elektroenergetycznego, do którego jest przyłączony generator.
Wirnik, którego uzwojenie wzbudzenia jest zasilane prądem stałym (prądem wzbudzenia If) tworzy magneśnicę. Wytworzone pole wirnika (strumień (J>f - rys. 8.la) indukuje w uzwojeniu stojana (twomika) napięcie Ef. Prąd / płynący w uzwojeniu stojana wytwarza strumień oddziaływania twomika (l>„ sprzęgający oba uzwojenia oraz strumień rozproszenia twomika <X>S względem uzwojenia wzbudzenia. Strumieniom tym odpowiadają reaktancje: oddziaływania twomika Xad i rozproszenia twomika Xs, tworząc reaktancję synchroniczną (rys. 8.Ib)
(8.1)
Xd — Xad + Xs
Reaktancję Xd podaje się jako wartości względne Xd znamionowa
X*
Zn
przy czym impedancja
gdzie: UN, IN - wartości znamionowe napięcia i prądu generatora.
Wartość rezystancji R uzwojenia twomika generatorów energetycznych jest pomijalnie mała wobec reaktancji Xd i na wykresie wskazowym na rysunku 8. lc nie jest uwzględniona.
Rys. 8.1. Maszyna synchroniczna cylindryczna nienasycona: a) rozkład strumieni; b) schemat zastępczy; c) uproszczony wykres wskazowy
•Z»b - impedancja obciążenia; <p - kąt obciążenia; 9 - kąt mocy (pozostałe oznaczenia w tekście)
327