5. ELEKTROENERGETYKA PRZEMYSŁOWA 372
na spadek napięcia) momencie mocy PI < 40 000 k W • m; np. przy długości linii 500 m należy unikać przesyłu mocy większej niż 80 kW;
— układ magistralny przy obciążeniach do ok. 80 A i długości magistrali do 500 m.
W przypadku średniej, wysokiej i bardzo wysokiej pewności zasilania zaleca się układy
promieniowe z liniami zasilanymi z niezależnych źródeł zasilania, a liczbę odbiorców przemysłowych zasilanych z jednej magistrali należy ograniczyć do pięciu.
Układy sieci rozdzielczych wewnątrz zakładu należy dobrać uwzględniając ogólne wskazówki wyboru układu. Na wybór układu sieci rozdzielczej wewnątrz zakładu mają wpływ następujące czynniki:
— napięcie układu;
— wymagana pewność zasilania;
— wymagana elastyczność układu;
— liczba stacji zasilających;
— rozmieszczenie, liczba i wielkość odbiorów zasilanych z danej sieci;
— własna elektrownia lub zespół prądotwórczy;
■— technologia stosowana w zakładzie;
— tendencja do zachowania jednolitego układu.
Układy sieci rozdzielczej wysokiego napięcia (110 kV) to najczęściej stosowane układy:
— dwupromieniowy (z głównej stacji transformatorowej są zasilane bloki linia-transfor-mator 110/SN);
-— promieniowy (rzadko stosowany układ, w którym blok linia-transformator 110/SN jest rezerwowany siecią SN);
— pętlowy.
Najczęstsze układy sieci rozdzielczej średniego napięcia są następujące:
— promieniowy,
— widłowy (rys. 5.33),
— magistralny,
— pętlowy.
W przypadku potrzeby rezerwowania stosunkowo małej mocy i bliskiego wzajemnego usytuowania stacji transformatorowych stosuje się zasilanie rezerwowe z sąsiednich stacji transformatorowych po stronie nn. W innych przypadkach stosuje się układy podwójne. Układy magistralne i pętlowe mogą być konkurencyjne w stosunku do układów promieniowego i widłowego, szczególnie przy napięciach 15 i 20 kV.
Układy dwustopniowe ze stacjami pośrednimi stosuje się w celu ograniczenia liczby
Rys. 5.33. Układ sieci widłowej
pól rozdzielnicy w głównej stacji oraz w przypadku rozległego terenu zakładu. Zwykle przyjmuje się maksymalną liczbę pól 32 (wliczając pola rezerwowe).
Układy sieci rozdzielczej nn to najczęściej stosowane układy:
— promieniowy wielostopniowy;
— magistralny jedno- i wielostopniowy;
— promieniowy jednostopniowy (odbiorniki o dużej mocy zasila się wprost z rozdzielnicy stacji transformatorowej);
— układy mieszane magistralno-promieniowe.
Sieci nn wykonuje się kablami lub przewodami szynowymi (szynoprzewodami). Ponieważ maksymalne wartości prądu znamionowego kabli i szynoprzewodów znacznie się różnią (odpowiednio ok. 350 A i 2500 A), przyjęte rozwiązanie ma istotny wpływ na układ sieci.
Z podanych poprzednio kryteriów wyboru układu sieci rozdzielczej szczególnie ważne są obciążenia i elastyczność rozbudowy. Wymagania te są spełnione w przypadku stosowania sieci magistralnej z szynoprzewodami.
Układy odbiorcze to najczęściej stosowane układy jednostopniowe:
— promieniowy,
— magistralny.
Układami zracjonalizowanymi nazywa się układy o niskich kosztach materiałowych i systemie montażu seryjnego. Zakłada się, że powinny one być konkurencyjne w stosunku do często stosowanych układów dwupromieniowych sieci SN [5.29]. Układy zracjonalizowane mają wskaźniki ekonomiczne szczególnie korzystne przy napięciu 15 kV. Układy te — w porównaniu z układami dwupromieniowymi — wymagają mniejszej liczby aparatury rozdzielczej, a niektóre również mniejszej długości kabli. Zaleta ta jest jednak okupiona mniejszą pewnością zasilania. W celu zwiększenia pewności zasilania w układach zracjonalizowanych wskazane jest stosowanie prostych układów SZR po stronic nn. Do zracjonalizowanych układów zalicza się układy: widłowy, dwumagistralny, trójtrans-formatorowy.
W układzie widłowym do jednego pola zasilającego są przyłączone dwie linie zasilające transformatory. Niezawodność jest zbliżona do układu promieniowego. Szczególnie zaleca się stosowanie tego układu w przypadku, gdy w stacji zasilającej brak wolnych pól, a sieć jest rozbudowywana. Do układu widłowego zalicza się:
— układ W do zasilania stacji jednotransformatorowych (rys. 5.34);
— układ 2W do zasilania stacji dwutransformatorowych (rys. 5.35).
Stosowanie układu magistralnego MT umożliwia skrócenie sumarycznej długości kabli. Gdy występuje potrzeba rezerwowania zasilania, wówczas należy stosować podwójne układy magistralne (rys. 5.36). Do magistrali można przyłączyć nie więcej niż cztery transformatory o mocach do 800 kV A włącznie lub trzy transformatory o mocach większych. W układzie tym cała magistrala wraz z zasilanymi transformatorami ma zwykle wspólne zabezpieczenie w stacji zasilającej.
W przypadku trudności z prawidłowym działaniem zabezpieczenia transformatorów w układzie magistralnym stosuje się następujące rozwiązania:
— układ MTp — z indywidualnym zabezpieczeniem przekaźnikowym transformatorów; każdy transformator wyposaża się w przekładniki prądowe, przekaźniki i kabel sterowniczy do stacji zasilającej;
— układ MTb — z indywidualnym zabezpieczeniem transformatorów bezpiecznikami; stosuje się do transformatorów o mocy do 630 kV • A;
— układ ZMT — do zasilania stacji dwutransformatorowych.