344 2

Bogdan Rączkowski - BHP w praktyce Rozdział 9

uzyskuje się od skrzynki posuwów za pośrednictwem wałka pociągowego (przy toczeniu wzdłużnym i poprzecznym) lub śruby pociągowej (przy toczeniu gwintów). Ruch obrotowy jest przenoszony z wrzeciona na przedmiot obrabiany za pomocą zabieraka lub uchwytu szczękowego.

Tokarka kłowa

Narzędzia

W obrabiarkach najczęściej są stosowane następujące narzędzia:

•    noże tokarskie,

•    wiertła i rozwiertaki,

" narzędzia do gwintowania,

•    frezy,

⁰ tarcze szlifierskie.

Mocowanie przedmiotów obrabianych

Przedmioty obrabiane na tokarkach mogą być mocowane:

-    w uchwytach uniwersalnych,

-    pomiędzy kłami tokarki,

-    w specjalnych przyrządach mocujących.

Osłony

o Obrót wrzeciona powinien być możliwy tylko wtedy, gdy osłona uchwytu i osłona przednia przed wiórami są zamknięte.

© Należy stosować przednią osłonę przeciwbryzgową, zabezpieczającą przed bezpośrednim wyrzucaniem chłodziwa, wiórów w kierunku obsługującego. Szerokość tej osłony powinna być równa przynajmniej długości suportu.

o Z tyłu obrabiarki należy zastosować także osłonę przeciwrozbryzgową o szerokości równej co najmniej szerokości suportu.

Bezpieczne metody pracy na tokarkach

Głównymi strefami zagrożenia są:

-    obszary pracy z ruchomym wrzecionem, elementami mocowania przedmiotu obrabianego (uchwyt, suport, głowica), przedmiotem obrabianym, konikiem, podtrzymkami stałymi, wyposażeniem do usuwania wiórów,

-    urządzenia do zakładania i zdejmowania obrabianego elementu,

-    tylna końcówka wrzeciona,

-    zmianowe koła zębate,

-    śruba pociągowa.

o W celu zapobiegania uruchomieniu wrzeciona i zabezpieczenia klucza pozostawionego w uchwycie powinny być zastosowane odpowiednie środki.

o Dostęp do niebezpiecznych części układów gromadzenia i usuwania wiórów powinien być zabezpieczony stałymi lub /i ruchomymi osłonami blokującymi.

© Powinno być zastosowane oświetlenie strefy roboczej (zgodnie z X 494) wynoszące minimum 500 lx.

Frezarki

W produkcji używa się wiele typów frezarek. Najbardziej rozpowszechnione to frezarki ogólnego przeznaczenia. Do tej grupy należą frezarki:

•    stołowe,

■ wspornikowe (konsolowe),

•    bezwspornikowe (bezkonsolowe),

•    wzdłużne,

•    karuzelowe,

•    bębnowe.

685