0062

Bogdan Rączkowski - BHP w praktyce Rozdział 3

przedostawanie się tych czynników do innych pomieszczeń pracy oraz do pomieszczeń higienicznosanitarnych.

o Jeżeli podczas procesów pracy występuje niebezpieczeństwo oblania pracowników środkami żrącymi lub zapalenia odzieży na pracowniku - nie dalej niż 20 m w linii poziomej od stanowisk, na których wykonywane są te procesy, powinny być zainstalowane natryski ratunkowe (prysznice bezpieczeństwa) do obmycia całego ciała oraz oddzielne natryski (prysznice) do przemywania oczu.

© Natryski te powinny, w razie potrzeby, umożliwiać ich natychmiastowe uruchomienie samoczynne lub w inny sposób - z uwzględnieniem ograniczonej sprawności osób z nich korzystających. Natryski i urządzenia powinny być zasilane wodą nieogrzewaną i działać niezawodnie bez względu na warunki atmosferyczne.

@ Przy wyjściu z pomieszczenia, w którym odbywa się praca przy użyciu materiałów zakaźnych lub toksycznych powinna znajdować się co najmniej jedna umywalka z doprowadzoną do niej ciepłą wodą - na każdych dwudziestu pracowników jednocześnie zatrudnionych, lecz nie mniej niż jedna umywalka przy mniejszej liczbie zatrudnionych.

OŚWIETLENIE

Oświetlenie jest jednym z ważniejszych czynników wpływających na wydajność pracy, wypadki przy pracy oraz zdrowie pracownika. Niewłaściwe warunki oświetlenia wywołują wiele niekorzystnych zmian i reakcji organizmu ludzkiego, co prowadzi do zmęczenia oczu i pogorszenia stanu psychicznego.

Oświetlenie występujące na stanowiskach pracy można podzielić na naturalne (dzienne) i sztuczne. Optymalnym rozwiązaniem jest oświetlenie dzienne, lecz ze względu na nasze warunki klimatyczne musi być ono wspomagane przez oświetlenie sztuczne (elektryczne). Z oświetlenia dziennego nie należy jednak rezygnować ze względu na przeciwwskazania psychofizjologiczne.

WAŻNE: Dopuszcza się oświetlenie pomieszczenia przeznaczonego na pobyt ludzi wyłącznie światłem sztucznym, jeżeli:

-    oświetlenie światłem dziennym nie jest konieczne lub nie jest wskazane ze względów technologicznych,

-    jest uzasadnione celowością funkcjonalną zlokalizowania tego pomieszczenia w obiekcie podziemnym lub w części budynku pozbawionej oświetlenia dziennego [§ 58 Q 053].

W przypadku gdy pomieszczenie jest pomieszczeniem stałej pracy, dla zastosowania wyłącznie oświetlenia światłem sztucznym, w tym elektrycznym, jest wymagane uzyskanie zgody właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego, wydanej w porozumieniu z właściwym okręgowym inspektorem pracy.

Oświetlenie dzienne

Oświetlenie dzienne na poszczególnych stanowiskach pracy powinno być dostosowane do rodzaju wykonywanych prac i wymaganej dokładności. Oświetlenie dzienne w pomieszczeniach pracy może być:

•    górne, jeżeli światło dzienne pada przez świetliki dachowe,

° boczne, jeżeli światło dzienne pada przez okna,

° mieszane (łącznie górne i boczne).

Najlepszym oświetleniem jest oświetlenie górne, ponieważ stwarza możliwość równomiernego oświetlenia powierzchni pomieszczenia. Świetliki mogą być jednak bardziej kłopotliwe w użytkowaniu (nieszczelności, osadzanie się kurzu, kondensacja pary, zaleganie śniegu itp.).

Minimalne warunki oświetlenia bocznego w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi określa stosunek powierzchni okien (w świetle ościeżnic) do powierzchni podłogi [Q 053], który powinien wynosić co najmniej 1: 8. Natomiast w innym pomieszczeniu, w którym oświetlenie naturalne jest wymagane ze względu na przeznaczenie - co najmniej 1:12.

Szczególną uwagę przykłada się do utrzymywania we właściwym stanie oszklonych powierzchni. W związku z tym:

•    okna, świetliki i naświetla w pomieszczeniach pracy o dużej wilgotności powietrza powinny być wykonane w sposób zapobiegający skraplaniu się w nich pary wodnej. W przypadku szczególnie dużego zaparowania pomieszczenia i możliwości spadania kropel wody na stanowisko pracy należy zainstalować rynienki lub inne urządzenia odprowadzające wodę z okien, świetlików i naświetli,

•    szyby w oknach i świetlikach powinny być czyste oraz przepuszczać dostateczną ilość światła. Do mycia okien i świetlików powinien być zapewniony dogodny i bezpieczny dostęp,

•    okna i świetliki powinny być wyposażone w odpowiednie urządzenia eliminujące nadmierne operowanie promieni słonecznych padających na stanowiska pracy [Q 052],

•    okna i świetliki przeznaczone do wietrzenia pomieszczeń należy wyposażyć w urządzenia pozwalające na otwieranie ich w sposób łatwy i bezpieczny z podłogi oraz ustawienie części otwieranych w pożądanym położeniu.

Oświetlenie elektryczne

Niezależnie od oświetlenia dziennego w pomieszczeniach pracy należy zapewnić oświetlenie elektryczne o parametrach zgodnych z Polskimi Normami. Oświetlenie elektryczne traktujemy jako uzupełniające oświetlenie dzienne, gdy samo oświetlenie dzienne jest niewystarczające lub niezadowalające.

125