0078

Bogdan Rąckowski - BHP w praktyce Rozdział 4

4.    Ograniczenie wpływu tych czynników dzięki zastosowaniu ochron osobistych realizowane przez:

-    dobór i właściwe stosowanie ochron osobistych, w zależności od istniejących zagrożeń,

-    odpowiednie przechowywanie i konserwację ochron osobistych,

-    zasady przydziału ochron osobistych,

-    stosowanie znaków nakazu stosowania ochron.

5.    Ograniczenie zagrożenia człowieka czynnikami niebezpiecznymi i szkodliwymi przez dobór pracowników, właściwą organizację pracy oraz oddziaływanie na bezpieczne zachowanie pracowników. Bierze się tutaj pod uwagę:

-    przestrzeganie przeciwwskazań zdrowotnych do zatrudnienia na danym stanowisku,

-    przestrzeganie obowiązku zatrudnienia pracowników o właściwych kwalifikacjach zawodowych,

-    dobór psychologiczny,

-    działania organizacyjne w procesie pracy (przerwy w pracy, rotacja, skrócony czas pracy),

-    szkolenia, system kar i nagród, wpływ kierownictwa na bezpieczne zachowanie pracowników,

-    ostrzeganie o zagrożeniach i zakazie wykonywania pewnych czynności (sygnały bezpieczeństwa, znaki i barwy bezpieczeństwa) - zob. Dodatek.

BADANIA I POMIARY CZYNNIKÓW SZKODLIWYCH DLA ZDROWIA I RAKOTWÓRCZYCH. ZASADY I CZĘSTOTLIWOŚĆ

Czynniki szkodliwe

Pracodawca, w przypadku występowania czynników szkodliwych i uciążliwych na stanowiskach pracy, obowiązany jest informować pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą, oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami. Obowiązany jest także stosować środki zapobiegające chorobom zawodowym i innym chorobom związanym z wykonywaną pracą. Do szczególnych obowiązków pracodawcy należy:

⁹ utrzymywanie w stałej sprawności urządzeń ograniczających lub eliminujących szkodliwe dla zdrowia czynniki środowiska pracy oraz urządzeń służących do pomiarów tych czynników,

• przeprowadzanie, na swój koszt, badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia,

⁹ rejestrowanie i przechowywanie wyników tych badań i pomiarów oraz ich udostępnianie (wyników badań i pomiarów oraz rejestrów i kart) pracownikom lub ich przedstawicielom na każde żądanie.

Pracodawca, nie później niż w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia działalności, jest zobowiązany do wykonania badań i pomiarów czynnika szkodliwego dla zdrowia w środowisku pracy [Q 274]. Przed przystąpieniem do przeprowadzenia tych badań i pomiarów dokonuje rozeznania:

•    procesów technologicznych i występujących w nich czynników szkodliwych dla zdrowia w celu ich wytypowania do oznaczenia w środowisku pracy,

•    organizacji i sposobu wykonywania pracy.

Dla występujących w środowisku pracy czynników szkodliwych określono w przepisach [Q 276] dopuszczalne stężenia i natężenia w zależności od ich wielkości i czasu działania na pracownika. Wprowadzono następujące pojęcia:

« najwyższe dopuszczalne stężenie (NDS) - wartość średnia ważona stężenia, którego oddziaływanie na pracownika w ciągu ośmiogodzinnego dobowego i przeciętnego tygodniowego wymiaru czasu pracy, określonego w Kodeksie pracy, przez okres jego aktywności zawodowej, nie powinno spowodować ujemnych zmian w jego stanie zdrowia oraz w stanie zdrowia jego przyszłych pokoleń,

@ najwyższe dopuszczalne stężenie chwilowe (NDSCh) - wartość średnia stężenia, które nie powinno spowodować ujemnych zmian w stanie zdrowia pracownika, jeżeli występuje w środowisku pracy nie dłużej niż 15 minut i nie częściej niż 2 razy w czasie zmiany roboczej, w odstępie czasu nie krótszym niż 1 godzina,

•    najwyższe dopuszczalne stężenie pułapowe (NDSP) - które ze względu na zagrożenie zdrowia lub życia pracownika nie może być w środowisku pracy przekroczone w żadnym momencie,

•    najwyższe dopuszczalne natężenia (NDN) - wartość średnia natężenia, którego oddziaływanie na pracownika w ciągu ośmiogodzinnego dobowego i przeciętnego tygodniowego wymiaru czasu pracy, określonego w Kodeksie pracy, przez okres jego aktywności zawodowej, nie powinno spowodować ujemnych zmian w jego stanie zdrowia oraz w stanie zdrowia jego przyszłych pokoleń.

Laboratoria wykonujące badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy powinny uzyskać akredytację na podstawie przepisów ustawy o systemie oceny zgodności [Q 621]. Do dnia 31 grudnia 2008 r. te badania i pomiary mogły wykonywać także laboratoria:

•    Państwowej Inspekcji Sanitarnej,

•    jednostek badawczo-rozwojowych działających w dziedzinie medycyny pracy i Centralnego Instytutu Ochrony Pracy - Państwowego Instytutu Badawczego,

•    upoważnione przez wojewódzkiego państwowego inspektora sanitarnego na podstawie dotychczas obowiązujących przepisów,

•    upoważnione przez wojewódzkiego państwowego inspektora sanitarnego.

157