4

mogą też powodować występowanie wtórnych objawów choroby z chęci powrotu dziecka do korzystnej roli chorego.

Starajmy się już w domu traktować dzieci zwyczajnie, postępować z nimi jak dawniej, włączyć w życic rodzinne, przydzielać drobne obowiązki, dostosowane do wieku i stanu zdrowia. Należy też umożliwić dziecku swobodne mówienie o szpitalu, zachęcać do rozmów na ten temat, ale nie narzucać ich przebiegu. Małym dzieciom dobrze jest stwarzać warunki do odreagowania przeżyć szpitalnych poprzez zabawę, dostarczyć rekwizytów medycznych, ale nie organizować i nie kierować takimi zabawami. Dzieci same uzewnętrznią swoje emocje i przeżycia. Niektóre z nich tygodniami robią zastrzyki miśkom, dopóki emocjonalny problem dziecka z tym związany nie wygaśnie.

Jawne skutki urazowej hospitalizacji trwają u dzieci przez okres około 6 miesięcy i przejawiają się w postaci lęków dziennych i nocnych, zaburzeń łaknienia, zmienności nastroju, nadmiernego uzależnienia od matki. Niektóre dzieci stają się drażliwe, płaczliwe, agresywne, moczą się w nocy. Jeśli po tym okresie przebywania w domu w korzystnej, terapeutycznej atmosferze objawy te występują nadal, wskazane jest zasięgnięcie porady psychologa.

U dzieci, które doznały szczególnie silnego urazu psychicznego w szpitalu, przekraczającego ich odporność i wytrzymałość psychiczną, mogą wystąpić odległe skutki hospitalizacji w postaci wytworzenia się niepewności czy wrogości w zachowaniu,'upośledzenia rozwoju uczuć.

Mamy nadzieję, że dzięki mądrej obecności rodziców w szpitalu i współpracy z personelem leczącym takich dzieci będzie coraz mniej.

DRODZY RODZICE l OPIEKUNOWIE

Z myślą o Was i Waszych dzieciach, które muszą być leczone w szpitalu, przygotowaliśmy poradnik, który pomoże Wam w lej trudnej i nowej dla całej rodziny sytuacji.

Rodzice swą obecnością w szpitalu i dobrą współpracą z personelem leczącym mogą znacznie pomóc choremu dziecku. Jak ważna jest rola rodziców i jak dużo zależy od ich właściwej postawy w zaspokojeniu potrzeb psychicznych dziecka w szpitalu, wyjaśnimy na dalszych stronach poradnika.

Na wstępie kilka uwag ogólnych.

Od kilku lat w naszym kraju, dzięki nowym regulacjom prawnym, dziecko leczone w szpitalu ma zagwarantowane prawo do opieki pielęgnacyjnej rodziców lub opiekunów i do bezpośrednich z nimi kontaktów. Rodzice mają prawo do informacji o stanie zdrowia dziecka. Mówi o tym ustawa z 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. Ustaw nr 91, poz. 408, Dział 1, Rozdz. 1, art. 19; Rozdz. 2, art. 20). Ustawa ta obowiązuje szpitale od 15 stycznia 1992 r., w miejsce obowiązującej przedtem Instrukcji

3