414 3

10. AUTOMATYZACJA W ELEKTROWNIACH PAROWYCH

palników olejowych, aby nie nastąpiło wygaśnięcie płomienia, ponieważ po ewentualnym powtórnym zapłonie pyłu nastąpiłby groźny w skutkach wybuch.

Zabezpieczenia technologiczne stanowią te elementy w układzie sterowania, które powodują samoczynne formowanie rozkazów sterujących i realizujących określone operacje zapewniające bezpieczeństwo w stanach zakłóceniowych. Rozróżnia się zabezpieczenia wewnętrzne (lokalne), zapewniające bezpieczeństwo pracy pojedynczych urządzeń lub napędów - których przykłady podano wyżej - i zabezpieczenie zewnętrzne - działające wówczas, gdy w pracy chronionego urządzenia powstaje stan awaryjny, zakłócający proces technologiczny bloku, co zmusza do wprowadzenia bloku w inny stan pracy, np.: zmniejszenie obciążenia, praca bloku na potrzeby własne, wyłączenie turbiny i ewentualne całkowite odstawienie bloku. Przykładem może być: dalszy spadek ciśnienia oleju turbinowego, pomimo zadziałania zabezpieczenia lokalnego, lub całkowity zanik płomienia w komorze paleniskowej. Konieczność stosowania zabezpieczeń technologicznych w bloku energetycznym wynika ze złożoności i dużej dynamiki procesu technologicznego, kosztów gospodarczych uszkodzeń bloku oraz ograniczonej szybkości interwencji obsługi w przypadkach wystąpienia zakłóceń. Schematy przykładowych rozwiązań blokad i zabezpieczeń technologicznych podano m.in. w [1.7, 9.11, 10.14],

10.4. SYSTEMY INFORMATYCZNE I SYSTEMY STEROWANIA PRACĄ BLOKU ENERGETYCZNEGO

Systemy informatyczne i systemy sterowania mogą być rozwiązane w różny sposób w zależności od stopnia i organizacji automatyki bloku. Na rysunku 10.7 przedstawiono przykład klasycznego już obecnie rozwiązania dla jednego z bloków 200 MW z podaniem liczby poszczególnych elementów.

System informatyczny w wykonaniu klasycznym zawiera: czujniki i przetworniki pomiarowe wielkości ciągłych, nadajniki sygnałów dwustanowych oraz przyrządy informujące (wskaźniki, rejestratory, kasety sygnalizacyjne, sygnalizatory akustyczne). System sterowania zawiera: układy sterowania zdalnego obejmującego: sterowanie indywidualne, układy sterowania sekwencyjnego itp., współpracujące ze sobą w ramach zabezpieczeń i blokad technologicznych oraz układy automatycznej regulacji procesów ciągłych.

Zwiększenie mocy jednostkowej bloków energetycznych spowodowało zwiększenie ilości informacji, które przejmuje personel obsługi (operatorzy) i następnie je przetwarza. Istotne jest, aby operator informacje te przejął w sposób niezawodny, odpowiednio je przetworzył i podjął prawidłowy proces decyzyjny.

Z uwagi na złożoność procesu technologicznego część informacji jest gubiona przez operatora, co może prowadzić do powstania stanów awaryjnych. Zwiększenie liczby operatorów nie rozwiązuje problemu z uwagi na występujące wówczas nieporozumienia i pomyłki.

414