394 395

Tablica 93

LINY STALOWE - OBLICZANIE

W linie występują naprężenia rozciągające spowodowane obciążeniem użytkowym oraz naprężenia zginające powstające wskutek nawijania liny na krążek zblocza lub bęben wciągarki. Sumaryczne naprężenia (MPa) występujące w drutach liny można określić, korzystając z przybliżonego wzoru Bacha

<y =

Rm

m

(1)

Drugi wyraz tego wzoru uwzględnia dodatkowe naprężenia zginające powstające w linie.

Wzór ten jednak nie określa ściśle naprężeń występujących w linie. Ze względu na trudność ujęcia liczbowo wszystkich różnorodnych naprężeń występujących w linie, liny oblicza się jedynie na rozciąganie przy zastosowaniu właściwego współczynnika pewności. W tym przypadku naprężenia a_r w MPa w linie wyrazi się wzorem

(2)

We wzorach (1) i (2) przyjęto oznaczenia;

P - siła rozciągająca występująca w linie, spowodowana obciążeniem użytkowym, N,

d - średnica drutów w linie, mm,

K - liczba drutów w linie,

R_m - wytrzymałość drutu na rozerwanie, MPa,

E - współczynnik sprężystości, E = 2»10⁵ MPa,

c - współczynnik przygięcia liny, wynoszący dla lin zginanych w jednym kierunku - 3/8, a dla lin zginanych w różnych kierunkach - 1,

D -średnica bębna wciągarki,mm, m - współczynnik pewności wynoszący:

-4,

dla lin kotwiących

dla olinowania mechanizmów dźwigowych przy napędzie: ręcznym    _5,

silnikowym    -6, dla lin służących do podwieszania ciężarów, pęt (zawiesi) -8.

Aby nie powstały w linie zbyt duże naprężenia dodatkowe, spowodowane nawijaniem liny na krążki i bębny, należy średnicę krążków i bębnów przyjmować nie mniejszą od 18-krotnej średnicy liny przy napędzie mechanicznym, a 16-krotnej przy napędzie ręcznym. Stosunek średnicy drutu do średnicy Icrążka lub bębna można przyjmować w zależności od wytrzymałości drutu, jak następuje:

przy wytrzymałości drutu 1200 MPa - 1/400, przy wytrzymałości drutu 1500 MPa - 1/500, przy wytrzymałości drutu 1800 MPa - 1/600.

395