394 395

wą, czyli tzw. „promiennik". Odbite linie sił pola od powierzchni reflektora dają wiązkę promieniowania przestrzennego liniowego podlegającego prawom optyki (ryc. 270).

Budowa aparatu mikrofalowego

W obwodzie zasilającym prąd sieciowy zmienny przepływa przez pierwotne uzwojenie transformatora. Z wtórnego uzwojenia uzyskuje się prąd żarzenia dla katody i wysokie napięcie dla obwodu anodowego. Włączanie prądu do obwodów katody i anody odbywa się automatycznie. Lampki kontrolne sygnałowe na stole rozdzielczym aparatu są wskaźnikami zasilenia sieci i lampy magnetronowej. Żarzenie katody jest stabilne. Zwiększanie mocy użytecznej (dawki) uzyskuje się przez zwiększanie wysokiego napięcia w obwodzie anodowym, skutkiem czego zwiększa się moc energii wysyłanej z promiennika mikrofalowego.

Aparat mikrofalowy „Radiotherm” (ryc. 271) jest wyposażony W' układ magnetronu. Na wysięgniku umieszczona jest elektroda dipolowa (tzw. promiennik). Energię drgań mikrofal doprowadza do niej z magnetronu specjalny współosiowy kabel (tzw. falowód).

Na stole rozdzielczym aparatu (ryc. 272) znajduje się włącznik

Ryc. 272. Stół rozdzielczy aparatu mikrofalowego:    I — lampka kontrolna

czerwona, 2 — lampka kontrolna zielona, 3 — watomierz, 4 — włącznik główny, 5 — czasomierz zabiegu, 6 — regulator dawki mocy prądu anodowego

Ryc. 271. \parat mikrofalowy: 1 — falowód, 2 — wysięgnik, 3 — elektroda dipolowa (promiennik)

główny, który w^r pozycji pionowej włącza zasilający prąd sieciowy do aparatu. Zapala się wówrczas czerwona lampka sygnałowa. Należy odczekać 2—3 minuty (czas dla żarzenia katody) i wówczas automatycznie zapali się lampka sygnałowa zielona, co oznacza włączenie wysokiego napięcia do obwodu anodowego lampy magnetronowej (kontrola pracy magnetronu). Regulatorem mocy zwiększamy dawkę mikrofal mierzoną w watach. Odczytujemy wartość dawki na mierniku mocy (watomierz). Jest to pomiar względny mocy użytecznej stosowanej dawki leczniczej, ponieważ przyrząd pomiarowy jest miliamperomierzem wykazującym wartość natężenia prądu w obwodzie anodowym. Ponieważ proporcjonalnie do wartości natężenia prądu anodowego uzyskuje się wartość mocy energii mikrofalowej, wycechowano przyrząd pomiarowy w watach. Skala przyrządu jest dwuzakresowa: do 20 watów i do 200 watów. Zakresy te odpowiadają wydajności mocy aparatu. Do wykorzystania każdego zakresu należy podłączać odpowiedni zestaw kabla współosiowego (falowodu) oraz anteny dipolowej z elektrodą. W terapii stosujemy dawki mocy energii mikrofal do 20 watów oraz do 200 watów. Każdy dipol z anteną, czyli elektroda lecznicza (tzw. promiennik), musi mięt dostosowaną i oznaczoną wartość w zależności do zakresu wydajności aparatu.

Czas zabiegu ustawiamy włącznikiem na zegarze automatycznym.

Wyłączanie aparatu: zegar po upływie określonego czasu trwania zabiegu automatycznie wyłącza aparat. Wskazówka watomierza wraca do wartości zerowej. Lampki kontrolne palą się dalej. Sprowadzamy regulator dawki do położenia zerowego i przełączamy włącznik główny do pozycji poziomej (wyłączenie prądu sieciowego). Gasną wówczas obie sygnałowe lampki kontrolne.

Elektrody do terapii mikrofalowej

Zależnie od kształtu reflektora, czyli obudowy dipola, rozróżniamy następujące rodzaje elektrod (tzw. promienników):

— okrągłe, duże o średnicy do 10 cm i mocy do 200 watów. Służą one do naświetlań większych pól i stawów (ryc. 273):

Ryc. 273. Promiennik okrągły

Ryc. 274. Promiennik podłużny

—    okrągłe małe o średnicy 2 cm (do małych pól):

—    podłużne, duże o mocy do 200 watów do naświetlań dużych, płaskich pól (np. pleców) i kończyn (ryc. 274):

—    specjalne, tzw. kontaktowe (ryc. 275), w których dielektrykiem

395