52 53

1.    Trzon kręgu

2.    Krążek między kręgowy

3.    Staw kręgowy

Dolegliwości kręgosłupa

Bóle spowodowane zużyciem kręgów szczególnie związane ze starzeniem się, uszkodzeniami i błędnymi obciążeniami umiejscawiają się w krążkach między-kręgowych oraz w stawach łuków kręgowych. Prowadzi to do utraty ruchomości funkcjonalnej całości kręgosłupa, jak i bolesności związanej z ruchem.

Uszkodzenia krążka międzykręgowego

Przypomnijmy: krążek międzykręgowy leży pomiędzy dwoma trzonami kręgów i spełnia funkcję sprężynującej poduszki. Jego centrum zbudowane jest z miękkiego, elastycznego jądra galaretowatego, otoczonego warstwami włókien i chrząstki w^r formie podobnej do plasterka cebuli. Jądro galaretowate w centrum amortyzuje obciążenie i rozkłada je na pozostałe krążki międzykręgowe działając podobnie jak łóżko wodne. Im wyższa jest zawartość wody w krążku międzykręgowym, tym lepiej amortyzowane są obciążenia. Krążek międzykręgowy nie jest odżywiany przez naczynia krwionośne. W wyniku ciągłych zmian, obciążenia i odciążenia, włókna krążka międzykręgowego nasączają się podobnie, jak gnieciona w wodzie gąbka. Zmiana w postaci obciążenia i odciążenia jest tutaj podstawą dobrego odżywiania krążka międzykręgowego. Utrzymywane przez stałe obciążenie podwyższone ciśnienie prowadzi do utraty zawartości wody i elastyczności.

Siła działająca na krążek międzykręgowy jest zależna od postawy ciała. W pozycji na plecach nacisk na krążek międzykręgowy wynosi 25 kg, w^r pozycji stojącej zwiększa się do 100 kg, w prawid-

łowym siadzie — do 140 kg, przy skłonie do 250 kg. Przy podnoszeniu 50 kilogramowego ciężaru ze zgiętym w przód tułowiem i wyprostowanymi nogami obciążenia kręgosłupa wynoszą od 700 do 800 kg! Obciążenia te można zredukować o 25 procent dzięki stosowaniu odpowiedniego wzorca ruchowego, który spowoduje także równomierne rozłożenie ciężaru na wszystkie krążki międzykręgowe.

Chwilowe obciążenia krążków międzykręgowych nie są szkodliwe. Ciągłe utrzymywanie złej pozycji ciała, na przykład podczas siedzenia w wygodnym fotelu, gdy plecy stają się okrągłe, prowadzi do nierównomiernego nacisku na przedni kant krążka międzykręgowego. Miękkie jądro galaretowate przesuwa się z centrum do tyłu powodując obciążenie włókien wokół jądra.

53