532 2

i niejednoznaczne. na przykład /.mieszanie różnych długości fal może wywołać jednakowe wrażenie. Nadio oko umożliwia ustalenie kształtu przedninitów. a para oczu ich odległości od obserwatora i międ/y nimi Zatem zmysł wzroku dostarcza nam informację o jasności, barwie, kształcie i położeniu przedmiotów. Nośnikiem tego bogactwa informacji jest światło, czyli fala elektromagnetyczna w niewielkim, a wielce użytecznym, zakresie długości fali. Tak więc widzenie jest analizą amplitudy. długości fali i rozmieszczenia źródeł światła (też tych wtórnych - odbijających) w zakresie długości fali 380-700 nm.

Oczywiście tak złożone zadanie spełnia niemniej skomplikowany aparat, który, ogólnie, składa się z oka. nerwu wzrokowego i właściwych ośrodków mózgowych. Aparat ten kryje jeszcze wiele tajemnic w zakresie budowy, a zwłaszcza w zakresie funkcji poszczególnych elementów. Trwa w tym kierunku nieprzerwane natarcie badaczy wielu dyscyplin wiedzy i sygnalizując to odsyłamy ciekawych do szerszych opracowań. Tutaj postawimy sobie bardzo ograniczone zadanie, sprowadzające się do omówienia budowy oka na tyle, aby móc wskazać szerokie, lecz jednak skończone obszary jego możliwości, sygnalizując tylko niewiele faktów doświadczalnych związanych z widzeniem wraz z próbami przyporządkowania na ich podstawie określonym elementom odpowiednich funkcji. To wszystko po to. aby uzyskać wyobrażenie o normach, w sensie biofizycznym. uznających zmysł wzroku za praw idłowy. Szukajmy więc odpowiedzi na takie pytania, jak na przykład Skąd dokąd oko widzi ostro (czyli spełnienie równania - j ■ y: )? Jaka jest zdolność

rozdzielcza oka? Dlaczego nic cały obszar obserwowany widzimy jednakowo wyraźnie? Jaka jest minimalna energia rejestrowana przez oko (próg czułości)? Czy oko zarejestruje światło milion razy słabsze od najjaśniejszego, które znosi? Czy wszystkie długości fali są jednakowti rejestrowane przez oko? Czy widzimy barwy, których nie dostrzegamy w widmie światła białego? Czy wrażenie barwne jest zależne od jasności? Dlaczego dopiero para oczu umożliwia widzenie przestrzenne? Pytań takich, bardziej nawet frapujących, nasuwa się wiele i sporo można postawić takich, na które poza hipotezą brak. jak dotąd, odpowiedzi. A zatem z ostrożnością, należną /dobywanemu jeszcze przez naukę polu. przystąpmy do jego opisu, zaczynając od budowy oka.

16.3.1. Układ optyczny oka

Rozważania będziemy prowadzić z dwu punktów widzenia: I - oko jako urządzenie wyposażone w układ optyczny, śledząc jakość i sposób przekształcenia przestrzeni przedmiotowej w obrazow ą. 2 - oko jako układ mający aparat receptorowy, przy czym zainteresuje nas przebieg i konsekwencje analizowania obrazu przez siatkówkę.

Układ optyczny oka składa s»ę z rogówki i soczewki ocznej, przy czym ośrodki optyczne (powietrze, ciecz wxxJnista i ciało szkliste) graniczące z tymi elementami są różne. Dlatego też ogniskowe obrazowa i przedmiotowa są różne. Przesłoną

532