535 2

14.2. UKŁADY ELEKTROWNI Z SILNIKAMI SPALINOWYMI

elektrycznej i ciepła po rzeczywistych kosztach ich wytworzenia, bez kosztów przesyłu i rozdziału energii. Do zalet takich układów należą: oszczędność paliw pierwotnych, ograniczenie wpływu na środowisko, uniezależnienie się od zewnętrznych dostawców energii i zwiększenie bezpieczeństwa dostawy energii. Istotną cechą omawianych układów kogeneracyjnych jest też stosunkowo łatwe ich rozbudowanie o funkcję dostarczania chłodu. Układy takie noszą wówczas nazwę trigeneracyjnych.

Elektrownie z silnikami spalinowymi są budowane i oferowane w różnych konfiguracjach przez wiele znanych firm światowych, jak: MAN B&W, Deutz, Siemens (Niemcy), General Electric, Dresser-Rand, Caterpillar (USA), Mitsubishi (Japonia), Hyundai (Korea Płd.), Wartsila (Finlandia), Rolls-Royce, Perkins (Wlk. Brytania), Jenbacher (Austria).

Oferują one dostawę „pod klucz” kompletnych elektrowni spalinowych

0    mocach od 20 do 200 MW z średnioobrotowymi silnikami Diesla (a także z silnikami gazowymi) o mocach jednostkowych silnika 2-e 18 MW i prędkościach obrotowych 400 -e 1000 min ^-1 oraz wolnoobrotowymi o mocach silnika 15 -e 50 MW

1    prędkościach 100 -e200 min^-1. Największą elektrownię spalinową o mocy 4 x 50 MW zbudowało konsorcjum Hyundai - MAN B&W w Basin Bridge w Indiach [14.6]. W związku z intensywnym rozwojem generacji rozproszonej w ofertach wspomnianych firm, a także wielu nowych innych firm, są także silniki szybkoobrotowe małych i średnich mocy, od kilku do kilkuset kilowatów, pracujących jako źródła energii elektrycznej, źródła kogeneracyjne, a ostatnio także trigeneracyjne (do skojarzonej produkcji energii elektrycznej, ciepła i chłodu).

W Polsce silniki spalinowe dla energetyki produkują m.in. Zakłady Mechaniczne H. Cegielskiego w Poznaniu. Jako awaryjne źródło prądu są produkowane zespoły prądotwórcze z silnikiem H. Cegielski - Sulzer, typu 8AL25 H na ciężki olej napędowy, o mocy 1 MW i prędkości obrotowej 750 min^-1, napędzającym generator firmy Dolmel Drives, 1250 kVA, 3 x400 V. Jako źródła stacjonarne są produkowane elektrownie spalinowe z wolnoobrotowymi silnikami 9RTA58 o mocy 12,28 MW, prędkości obrotowej 125 min^-1, napędzającymi generatory 15,38 MVA na napięcie 10 kV (dostarczane m.in. na greckie wyspy Kreta, Chios i Samos). Produkuje się także kontenerowe elektrownie przystosowane do transportu i zainstalowania w dowolnym miejscu oraz zespoły prądotwórcze z gazowymi silnikami doładowanymi A20G o mocy 660 kW, prędkości obrotowej 1000 min^-1, na biogaz z oczyszczalni ścieków. Zakłady Urządzeń Technicznych „Zgoda” w Świętochłowicach produkują silniki wysokoprężne serii ZL40/48 w wersjach: rzędowej (6 lub 8 cylindrów) i widlastej (12 lub 16 cylindrów), o średnicy cylindra 400 mm, skoku tłoka 560 mm, mocy 660 kW/cyl. i prędkości obrotowej 500 — 600 min^-1.

W tablicy 14.1 przedstawiono przykładową ofertę spalinowych zespołów prądotwórczych firmy MAN B&W z średnioobrotowymi silnikami Diesla w zakresie mocy 0,5-e 20 MW, a w tablicy 14.2 przykładowe dane techniczne i wymiary największego silnika tego typoszeregu Y51/60DF.

535