570

Ciepło to jest oddawane do otoczenia przez płuca i powierzchnię skóry. W ten sposób krew uczestniczy w procesach tcrmoregulacji Krew jest także transporterem przeciwciał.

Krew może spełniać te różnorodne funkcje tylko będąc w ciągłym ruchu. Krąży więc w zamkniętym układzie naczyń krwionośnych (ryc. 18.1) napędzana rytmiczną pracą serca Warto zwrócić uwagę, że istotę obiegu krwi wyjaśnił Wiliam Marscy w 1628 r.: dowiódł, że serce jest rodzajem pompy, która tłoczy krew do tętnic, po czym po przejściu przez tkanki organizmu wraca ona 2yłami do serca.

18.2. Uproszczona budowa układu krążenia

Piotr Pitkwum icz

Ruch kr*i wywołany jest różnicą ciśnień między układ*m tętniczym i tylnym podtrzymywaną pracą serca. Lewa komora serca tłoczy krew do krążenia dute^o - obwodowego. Ciśnienie krwi w aorcie zmienia się od około 120 mm Hg ponad ciśnienie atmosferyczne podczas skurczu, do około 70 mm Hg podczas rozkurczu serca. Wartości ciśnień będą tu podawane w mm słupa Hg. Aby wyrazić ciśnienie w paska)ach (Pa), trzeba wartość liczbową ciśnienia wyrażoną w mm Hg pomnożyć przez 130. Ponadto, gdy nie zostanie to specjalnie zaznaczone, podawane wartości ciśnienia oznaczają, o ile ciśnienie to jest w iększe od ciśnienia atmosferycznego (760 mm Hg = 1013 hPa). Średnie ciśnienie panujące w aorcie wynosi około 100 mm Hg. Sposób wyznaczania wartości średniej zmieniającego się ciśnienia w naczyniu krwionośnym wyjaśmooo na rycinie 18.2. W żyle głównej przy ujściu do prawego przedsionka ciśnienie krwi praktycznie nic zmienia się i wynosi około 10 mm Hg ponad ciśnienie atmosferyczne. Zatem krew obwodowa w dużym krążę-

Kje. 18.2. Zmiany ciśnienia w określonym nucjtcu tętnicy w funkcji czasu. Wyjaśniono \po *ób wyznaczenia średniej wartości ciśnienia Pole pod wykresem chwilowego ciśnienia w tętnicy jest równe połu pod wykresem ciśnienia średniego

570