6 03

Piotr Bieranowski - ćwiczenia z WYTRZYMAŁOŚCI MATERIAŁÓW, CZ. VI.

przegubowo - nieprzesuwnej - patrz inne zadania) - żaden czynnik zewnętrzny jej nie wywoła. Na początku nauki można jednak ją sobie narysować przy podporze i ten więź z podłożem (strzałkę symbolizującą ową reakcję, czyli tzw. siłę bierną) - i po prostu przekreślić;

4 Jeżeli mamy do czynienia z taką sytuacją, że suma rzutów na oś y ( Z F_iy = 0) daje nam dwie składowe niewiadome do układu równań, to możemy wykorzystać kolejne możliwość RRS i zastosować sumę momentów (£ M_u =0) względem jakiegoś punktu (A,B, itp. -będącego przeważnie przypisanym jakiejś podporze, łączącej belkę (pręt) z podłożem; Opisywana zależność pozwala wykluczyć jedną ze składowych, które są niewiadome (zapisując równanie RRS dla sumy momentów względem jakiegoś punktu, wykluczamy po prostu siłę (reakcję) oddziałującą na podporze, względem której jest liczona suma momentów. Dlaczego ją wykluczamy? - z prostej przyczyny - nie posiada owa siła ramienia, tzn. nie uzyskujemy momentu. Siła przechodzi przez punkt, względem którego liczymy, tę sumę momentów.

4* Następnie, gdy np. mieliśmy taką sytuację (dokładnie jak opisywana w powyższym punkcie), że RRS sumy rzutów na oś y ( F_iy = 0) dawały nam dwie niewiadome, to po wyznaczeniu jednej niewiadomej z £ M_i = 0, możemy teraz ją podstawić do F_iy = 0 i mamy teraz już do

czynienia tylko z jedną niewiadomą. W ten sposób wykorzystując kolejno (i logicznie) możliwości RRS, wyznaczyliśmy wszystkie potrzebne do dalszej analizy niewiadome;

4 RRS możemy również używać do sprawdzenia wykonanych już obliczeń. Na przykład (mając na uwadze ciągłość myślową powyższego wywodu), gdy wykonanym już obliczenia, tj. wykorzystamy z RRS £ M_u =0 i F_iy = 0, to możemy teraz wykorzystać £ M_iB = 0 i dokonać sprawdzenia, czy ni

4 gdzie po drodze nie pomyliliśmy się w rachunkach liczbowych. Opisywaną w tym punkcie konfigurację RRS możemy używać dowolnie, zależnie od układu sił na belce (również pręcie, jak i układach prętowych - np. ramy, łuku, kratownicy, itp.)

Teraz możemy przejść do wyznaczania wartości sił biernych (czyli reakcji) na podporach naszego układu prętowego (NALEŻY PAMIĘTAĆ, ŻE W TYM MIEJSCU UTALAMY (JEST TO DOWOLNE) KONWENCJĘ ZNAKÓW DLA REAKCJI, KTÓRE WYZNACZYMY Z RRS):