Stosowane warianty proporcji:
• Proporcja skierowana do góry - najbardziej popularna, odwzorowuje wyprostowaną postawę człowieka i naturalny wzrost drzew; w kompozycji kwiatowej wyraża się dynamiką - dążeniu roślin ku górze. Najczęściej spotykane formy to piramidy i wysokie bukiety, wyglądające reprezentacyjnie i statycznie. Nie wymagają one określonego rodzaju porządku (symetrycznego lub niesymetrycznego). Klasyczny zloty podział (3:5:8) może być tu zmodyfikowany (np. 3:6: 10), dzięki czemu powstają oryginalne kształty z niezbędnym napięciem.
• Proporcja skierowana do dołu - kompozycje wiszą na ścianie, zwieszają się z sufitu lub stoją na podwyższeniu. Punkt wzrostu w większości kompozycji umieszczony jest w jednej trzeciej wysokości liczonej od góry lub w innym miejscu - w zależności od struktury i tekstury użytych materiałów; najczęściej ten typ proporcji stosuje się w dekoracjach wiszących na ścianie, na wysoko zawieszonych półkach, regałach, szafach oraz do ozdoby ołtarzy i kolumn.
• Proporcja pozioma - ważna dla horyzontalnych kompozycji do dekoracji stołów i innych niezbyt wysokich mebli. W proporcji tej największa wartość ze złotego podziału przypisana jest linii poziomej. Tutaj także można przekraczać miary wyznaczone przez złoty podział, np. ze względu na przejrzystość materiałów, gęstość lub barwy. Proporcja może być utworzona na podłużnej lub poprzecznej stronie układu.
\
• Proporcja przekątna - praktycznie w ogóle nie stosowana; zdarza się jednak, że kompozycja z taką proporcją harmonizuje z wnętrzem i wtedy proporcja przekątna podkreśla np. krzywiznę ściany lub schodów.
• Proporcja symetryczna - występuje, gdy szerokość, wysokość i długość w kompozycji są takie same, np. w kuli i sześcianie. Ze względu na niewielkie napięcie (w odbiorze), wynikające z proporcji symetrycznej, należy zastosować wyjątkowo ciekawe materiały. Kompozycje o takiej proporcji mogą działać „tonująco" w „niespokojnych” pomieszczeniach.
65
ABC Floiystyki