2. WYTWARZANIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ 170
Tablica 2.30. Współczynniki jakości promieniowania,
wg [2-22]
Rodzaj promieniowania |
Q |
Promieniowanie X i gamma | |
powyżej 30 keV |
l |
Promieniowanie beta |
2 |
Neutrony termiczne |
4,5 |
Neutrony prędkie, protony | |
i ciężkie jony |
25 |
Promieniowanie alfa |
25 |
Tablica 132. Dopuszczalne moce równoważników dawki promieniowania w pomieszczeniach elektrowni jądrowych, wg [2.3]
Charakter pomieszczenia |
Moc dawki pSv/h |
Niedostępne w czasie pracy z wyjątkiem przypadków’ | |
awaryjnych i remontów |
280 |
Półobsługiwane krócej niż 18 h na tydzień |
28 |
Stale obsługiwane — 36 h na tydzień |
14 |
Dostępne dla personelu nie pracującego bezpośrednio ze | |
źródłami promieniowania |
1 |
Tublica 2.31. Dawki graniczne promieniowania jonizującego, wyrażone jako równoważniki dawki w ciągu 12 miesięcy, obowiązujące w Polsce na podstawie prawa atomowego (mSv/a), wg [2.22]
Kategoria osób |
Całe ciało |
Soczewki oczu |
Skóra |
A |
50" |
150 |
500 |
B |
I11 |
15 |
50 |
Kategorie osób:
A osoby narażone w warunkach narażenia na promieniowanie jonizujące, np. pracujące w części aktywnej elektrowni jądrowej;
B osoby zamieszkałe lub przebywające w sąsiedztwie źródeł promieniowania jonizującego, w tym także obiektów jądrowych.
I
o
2)
mSv.
Efektywny równoważnik dawki, jeżeli są znane wartości dawek w poszczególnych tkankach i narządach. Dopuszcza się zwiększenie w ciągu 12 miesięcy dawki do 5 mSv pod warunkiem zachowania wartości średniej
d) Moc dawki pochłoniętej oznacza dawkę pochłoniętą w jednostce czasu;
— jednostką obowiązującą jest grej na sekundę: 1 Gy/s = 1 W/kg, dawniej stosowanymi jednostkami były: 1 rad/s lub 1 rad/h.
e) Moc równoważnika dawki oznacza równoważnik dawki pochłoniętej w jednostce
czasu;
— jednostką obowiązującą jest siwert na sekundę: J Sv/s = 1 W/kg,
— dawniej stosowanymi jednostkami były: 1 rem/s lub 1 rem/h.
Naturalne tło promieniowania w krajach rozwiniętych wynosi obecnie średnio ok. 2 mSv na rok i osobę, w tym naturalne narażenie radiacyjne wskutek promieniowania kosmicznego i ziemskiego stanowi ok. 60%, a narażenie wynikające z działań medycznych oraz promieniowania ścian budynków, urządzeń elektrycznych i elektronicznych — ok. 40%. Dla niektórych regionów i grup ludności stałe narażenie radiacyjne może być znacznie większe.
Dla osób narażonych zawodowo na promieniowanie jonizujące, np. pracujących w elektrowniach jądrowych, określono maksymalne dopuszczalne równoważniki dawki, które podano w tabl. 2.31. Dopuszczalne moce równoważników dawki w pomieszczeniach elektrowni jądrowych podano w tabl. 2.32.
Na rysunku 2.84 przedstawiono układ barier stosowanych w elektrowni jądrowej w celu uniemożliwienia przedostania się substancji promieniotwórczych z elementów paliwowych i chłodziwa reaktora do pomieszczeń ruchowych i otoczenia elektrowni. Podane na rysunku wartości aktywności właściwej odnoszą się do reaktora typu WWER-1000.
Rys. 2.84. Bariery ochronne przed przedostaniem się substancji promieniotwórczych do otoczenia elektrowni jądrowej z reaktorem wodnym ciśnieniowym typu WWF.R-1000 1 koszulki elementów paliwowych, 2 - ścianki urządzeń obiegu pierwotnego, 3 ściany pomieszczeń technologicznych, 4 — ściany pomieszczeń ruchowych, 5 układ wentylacyjny,
6 — otwory dla skażonej odzieży roboczej,
7 przebieralnia odzieży roboczej, 8 natrysk
i umywalnie, - przebieralnia odzieży wyjściowej, KS kontrola skażeń Zaczerpnięto z [2.1]
Przy projektowaniu lokalizacji elektrowni jądrowej przewiduje się wokół elektrowni strefę ochronną, zwaną strefą wyłączenia, w której nic mogą mieszkać ludzie. Typowe wartości promienia strefy wyłączenia wynoszą 0,5-r-3 km. Na granicy strefy wyłączenia dawka otrzymana w ciągu 2 h po awarii nie może przekroczyć 3 Sv na tarczycę i 0,25 Sv na cale ciało.
Tablica 2.33. Charakterystyka raportów bezpieczeństwa elektrowni jądrowych, wg [2.3]
Nazwa raportu |
Faza prac |
Cci |
Analiza bezpieczeństwa lokalizacji |
wybór lokalizacji elektrowni jądrowej |
zatwierdzenie lokalizacji EJ |
Wstępny raport bezpieczeństwa |
projekt techniczny elektrowni jądrowej |
zatwierdzenie projektu i zezwolenie na rozpoczęcie budowy EJ |
Ostateczny raport bezpieczeństwa |
rozruch elektrowni jądrowej |
zezwolenie na eksploatację EJ |
W tablicy 2.33 podano charakterystykę raportów bezpieczeństwa, które opracowuje się we wszystkich krajach mających elektrownie jądrowe. Raporty te przedkłada się odpowiednim instytucjom, zajmującym się nadzorem nad bezpieczeństwem jądrowym i wydającym zezwolenia na budowę oraz eksploatację elektrowni.
W czasie normalnej eksploatacji elektrowni jądrowej jej oddziaływanie na środowisko jest niewielkie. W odróżnieniu od klasycznej elektrowni cieplnej, z elektrowni jądrowej nie wydzielają się spaliny zawierające szkodliwe składniki gazowe (C02, S02, NOx) ani pył węglowy.