4. STACJE ELEKTROENERGETYCZNE 294
4. STACJE ELEKTROENERGETYCZNE 294
0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 MPa 0,8 p
Rys. 4.26. Napięcie przeskoku w SF6 i powietrzu jako funkcja ciśnienia (odniesione do napięcia przeskoku w powietrzu o ciśnieniu atmosferycznym). Elektrody: rurowa i tulipanowa, odstęp 5 cm, częstotliwość /= 50 Hz
jest porównywany z gazami obojętnymi (argon, hel). Jedynie w wysokich temperaturach (np. w temperaturze łuku elektrycznego) przy jednoczesnej obecności wilgoci lub tlenu mogą powstawać niewielkie ilości substancji toksycznych, głównie SF4 i SOF2. Poza tym, SF6 jest bezbarwny, bez smaku i zapachu, ok. 6-krotnie cięższy niż powietrze. Obecnie jest on szeroko stosowanym dielektrykiem w rozdzielnicach hermetycznych [4.2]. Podstawowe zalety rozdzielnic WN izolowanych SF6 są następujące:
— zajmują 10 4- 15-krotnie mniej terenu niż konwencjonalne rozdzielnice napowietrzne; wysokość rozdzielnicy jest również kilkakrotnie mniejsza (rys. 4.27);
— produkowane są fabrycznie jako urządzenia kompletne, dzięki czemu znacznie zmniejsza się zakres i czas trwania prac montażowych na budowie;
— wielokrotnie mniejsze jest zużycie materiałów: miedzi ok. 4-krotnie, stali ok. 10--krotnie, materiałów izolacyjnych ok. 30-krotnie;
— dzięki szczelnej obudowie metalowej są bezpieczne dla obsługi oraz pracują niezależnie od czynników atmosferycznych, a więc są bardziej niezawodne:
— wymagają znacznie mniej zabiegów konserwacyjnych;
— nie oddziałują ujemnie na środowisko.
Jako podstawowe wady rozdzielnic osłoniętych (w tym izolowanych SF6) podaje się wyższy ich koszt oraz dłuższy czas naprawy w porównaniu z rozwiązaniami tradycyjnymi
— ze względu na trudniejszy dostęp do elementów. W Europie Zachodniej ocenia się, że rozdzielnice osłonięte 110 kV są obecnie o ok. 20% droższe od konwencjonalnych, a w miarę wzrostu napięcia znamionowego różnica kosztów maleje. Jeśli jednak uwzględnić koszt terenu (szczególnie w miastach), to całkowity koszt rozdzielni z rozdzielnicą izolowaną SF6 jest zwykle mniejszy niż w rozwiązaniu tradycyjnym.
Rozdzielnice izolowane SF6 są stosowane przede wszystkim dla napięć wysokich i bardzo wysokich (od 72 kV wzwyż), chociaż ostatnio obserwuje się również rozwój takich rozdzielnic dla napięć średnich. Są one produkowane zarówno z pojedynczym, jak i podwójnym systemem szyn zbiorczych. Najczęściej znajdują zastosowanie w stacjach:
— miejskich, gdzie teren zwykle jest ograniczony i drogi, a względy architektoniczne odgrywają istotną rolę;
— przemysłowych, wówczas gdy brakuje miejsca dla rozbudowy stacji;
— budowanych na terenach o dużym zanieczyszczeniu atmosfery;
— w elektrowniach jądrowych, ze względu na wymaganą dużą niezawodność pracy oraz małą pracochłonność obsługi.
Obudowy rozdzielnic najczęściej wykonuje się z aluminium lub ze stopów aluminium, rzadziej ze stali niemagnetycznej. Wymagana jest duża szczelność obudów; ubytki gazu nie
mara
b) przekrój poprzeczny pola; c) schemat połączeń