7. SYSTEMY ELEKTROENERGETYCZNE 452
Współczynnik zapasu stabilności lokalnej wyraża wzór
(7.44)
gdzie 0 < k < 1, przy czym w stanach normalnych k > 0,2.
Malenie współczynnika zapasu oznacza zbliżanie się do granicy stabilności i większą podatność generatora na utratę synchronizmu.
Model systemu wielomaszynowego do badań stabilności nie zawsze można sprowadzić do układu generator—sieć sztywna za pomocą przekształceń sieciowych i łączenia generatorów. W takim systemie wyznacza się stan pracy układu i stosuje równania węzłowe (7.8). Następnie wykonuje się przekształcenia wstępne, które polegają na eliminowaniu węzłów odbiorczych i doprowadzeniu schematu do układu zawierającego tylko węzły generatorowe. W tym celu należy:
— wyznaczyć parametry stanu ustalonego wg znanych metod;
— dołączyć w węzłach generatorowych gałęzie odwzorowujące generatory i na podstawie wyznaczonych mocy węzłowych obliczyć sem generatorów oraz uzupełnić macierze w równaniu (7.8);
— obliczyć admitancje zastępcze układów odbiorczych na podstawie napięć i mocy w stanie ustalonym;
— rozdzielić w równaniu (7.8) zależności dla węzłów generatorowych (indeks g) od eliminowanych (indeks /)•
W wyniku otrzymuje się
(7.45)
Po przekształceniach
(7.46)
(7.47)
h= y,u9
gdzie
«,= Y„ + diag Yk U,
w których: Yg — macierz transferowa; Yk — macierz admitancji zastępczych odbiorów, 1 < k < l.
Eliminację węzłów odbiorczych z uwzględnieniem charakterystyk napięciowych przedstawiono w publikacji [7.15].
Obliczanie stabilności. Sposób postępowania przy obliczaniu zapasu stabilności lokalnej systemu wielomaszynowego jest związany z metodą przedstawioną na rys. 7.7. Metody dokładne uwzględniają rozbudowane modele maszyn synchronicznych i obejmują układy regulacji tych maszyn. Zestawia się wówczas układy zlinearyzowanych równań w postaci operatorowej dla wszystkich maszyn synchronicznych. Stabilność takiego układu można badać przy zastosowaniu kryterium równań liniowych.
W praktyce inżynierskiej wykorzystuje się orientacyjne metody badania stabilności lokalnej SEE. Układy regulacji generatora są uwzględniane w sposób przybliżony przez zastąpienie reaktancji generatora stałą sem. W przypadku regulacji ręcznej (regulator nie działa) przyjmuje się sem synchroniczną Ed (reaktancja synchroniczna podłużna Xd), dla regulacji „słabej” — sem E' (reaktancja przejściowa podłużna Xd), natomiast dla regulacji „silnej” — stałe napięcie na zaciskach generatora (reaktancja generatora równa zeru).