7(17)

Q _

M •

wDływem różnicy ciśnień : im spadek hydrauliczny jest wyższy , tym większa cześć porów skalnych przepuszcza wodę . Stąd współczynnik porowatości efektywnej danej skały przyjmuje wartości różne - zależnie od spadku hydraulicznego J , przy którym jest badany / maksymalnie : współczynnik porowatości całkowitej , • minimalnie : współczynnik odsączalności / i

Współczynnik porowatości efektywnej n wyraża stosunek objętości

w

I

V części porów biorących czynny udział w procesie filtracji , do objętości V całej skały    '    :

/6/

współczynnik porov/atości efektywnej można wyznaczyć 'wykorzystując zależność pomiędzy średnią rzeczywistą prędkością przepływu wody v_r w porach a prędkością filtracji v / "prędkość Darcy" /, która zakłada przepłyv/ całym przekrojem skały-, a nie tylko porami . Prędkość określa się przy pomocy barwnika , zaś prędkość v - wylicza ze wzoru Darcy / wzór /2/ /, wprowadzając doń obliczoną uprzed nio wartość k, oraz J .

v ------- ,    / cm/min /    flf

.    T

gdzie

1    - wysokość próby piasku / droga filtracji /, w cm

T - czas , w którym zabarwiona woda przesącza się przez próbę piasku , w min

badania

/S /

Wykonanie

Cylinder umieszczony jest i podłączony do przewodów tak , jak to pokazano na Ryc. 3 i Pipetą zapuszczamy barwnik / uranina , fluorosceina /    , notując czas rozpoczęcia zadawania barwnika

Następnia mierzymy czas przepływu barwnika przez próbę piasku i filtr obserwując pojawienie się smużki barwnejw szklanej rurce / Ryc.4 /’; Dla uproszczenia - ale z wystarczającą dla badania dokładnością można pominąć opóźnienie spowodowane przepływem zabarwionej wody przez filtr i odcinek przewodu do okienka : ich przepuszczalność jesi nieporównywalnie większaod przepuszczalności badanego piasku ^

Następnie współczynnik porowatości efektywnej obliczamy wg wzoru /7/ , notując wszystkie wartości wyjściowe i obliczone w tabeli 3\ Uwaga :    badanie można i powinno się przeprowadzić w trakcie

badania wsp. filtracji, rozpoczynając je po wykonaniu pierwszego