Nowy 9

wpływem różnicy ciśnień : im spadek hydrauliczny jest wyższy , tym większa część porów skalnych przepuszcza wodę . Stąd współczynnik porowatości efektywnej danej skały przyjmuje wartości różne - zależnie od spadku hydraulicznego J , przy którym jest badany / maksymalnie : współczynnik porowatości całkowitej ,■ minimalnie : współczynnik odsączalności / 'i

Współczynnik porowatości efektywnej n_g wyraża stosunek objętości Y_g części porów biorących czynny udział w procesie filtracji , do objętości V całej skały

76/

współczynnik porowatości efektywnej można wyznaczyć wykorzystując zależność pomiędzy średnią rzeczywistą prędkością przepływu wody v_r w porach a prędkością filtracji v / "prędkość Darcy" /, która zakłada przepływ całym przekrojem skały-, a nie tylko porami . Prędkość v_r określa się przy pomocy barwnika , zaś prędkość v - wylicza ze wzoru Darcy / wzór /2/ /, wprowadzając doń obliczoną uprzednio wartość k. oraz J .

1

v_ ------- ,    / cm/min /    /7 /

r _T

gdzie

1    - wysokość próby piasku / droga filtracji /, w cm

T - czas , w którym zabarwiona woda przesącza się przez próbę piasku , w min

n = -Z---    *78/

Wykonanie_bądania

Cylinder umieszczony jest i podłączony do przewodów tak , jak to pokazano na Ryc. 3    • Pipetą zapuszczamy barwnik / uranina ,

fluorosceina /    , notując czas rozpoczęcia zadawania barwnika

Następnia mierzymy czas przepływu barwnika przez próbę piasku i filti obserwując pojawienie się smużki barwnejw szklanej rurce / Ryc.4 /'i Dla uproszczenia - ale z wystarczającą dla badania dokładnością można pominąć opóźnienie spowodowane przepływem zabarwionej wody przez filtr i odcinek przewodu do okienka : ich przepuszczalność jesi nieporównywalnie większaod przepuszczalności badanego piasku £

Następnie współczynnik porowatości efektywnej obliczamy wg wzoru /7/ , notując wszystkie wartości wyjściowe i obliczone w tabeli 3*» Uwaga :    badanie można i powinno się przeprowadzić w trakcie

badania wsp. filtracji, rozpoczynając je po wykonaniu pierwszego