9. INSTALACJE ELEKTRYCZNE 578
W przypadku zastosowania w instalacji samoczynnego wyłączania jako sposobu ochrony przeciwporażeniowej odbiorników, przekroje przewodów w układzie sieci TN powinny być tak dobrane, aby w warunkach zakłóceniowych nastąpiło zadziałanie urządzenia odłączającego zasilanie w czasie nie dłuższym od podanego w normie [9.24], czyli aby był spełniony warunek
h 5* la (9.3)
gdzie: Ik — spodziewany prąd zwarciowy, /„ — prąd zapewniający samoczynne zadziałanie urządzenia odłączającego zasilanie w czasie wymaganym przepisami.
Przy obliczaniu spodziewanej wartości prądu zwarciowego przyjmuje się, że rzeczywista impedancja jest o 25% większa od obliczeniowej, przy założeniu pełnego metalicznego zwarcia przewodu fazowego z przewodem ochronnym PE lub ochronno-neutralnym PEN, z pominięciem impedancji zestyków przekaźników i innych elementów. Prąd zwarciowy wyznacza się ze wzoru
l,25^(R!,f+Rj + (Xpf+Xj
w którym: U0 — napięcie między przewodem fazowym a ziemią; Rpf+ — suma rezystancji przewodu fazowego i ochronnego; Xpf+ Xpo — suma reaktancji przewodu fazowego i ochronnego.
W instalacjach elektrycznych przy wyznaczaniu impedancji pętli zwarciowej często pomija się reaktancję, przyjmując tylko rezystancję przewodu fazowego i ochronnego (ochronno-neutralnego) na odcinku między transformatorem a odbiornikiem, dla którego dokonuje się sprawdzenia warunku skuteczności ochrony.
Prąd mający spowodować samoczynne zadziałanie urządzenia odłączającego zasilanie w odpowiednim czasie, wyznacza się wg wzoru
L = kls (9.5)
gdzie: k — współczynnik wyznaczany indywidualnie z charakterystyk czasowo-prądo-wych urządzeń wyłączających prąd zwarciowy; IN — prąd znamionowy lub nastawczy urządzenia zabezpieczającego.
Przy przekrojach przewodów fazowych do 35 mm2 przekrój przewodów neutralnych N powinien być taki jak przewodu fazowego. Przy większych przekrojach — przekrój przewodu neutralnego powinien stanowić co najmniej 50% przekroju przewodów fazowych.
Najmniejsze dopuszczalne przekroje przewodów ochronnych PE podano w tabl. 9.19. Przekrój przewodu ochronnego, nie będącego żyłą w przewodzie wielożyłowym, nie może być mniejszy niż 2,5 mm2 przy zastosowaniu ochrony przed uszkodzeniami mechanicznymi i 4 mm2 — w przypadku braku takiej ochrony.
Przekrój przewodu ochronno-neutralnego PEN nie może być mniejszy niż 10 mm2 Cu lub 16 mm2 Al. Warunek ten w istotny sposób ogranicza stosowanie układu TN-C z przewodem PEN w instalacjach odbiorczych, zwłaszcza mieszkaniowych.
Tablica 9.19. Najmniejsze dopuszczalne przekroje przewodów ochronnych w instalacjach
Przekrój 5 przewodów fazowych instalacji mm2 |
Najmniejszy dopuszczalny przekrój1’ przewodów ochronnych mm2 |
Ss$ 16 |
S |
16 < S < 35 |
16 |
S > 35 |
5/2 |
11 Przekroje przewodów są podane przy założeniu, że przewody ochronne i fazowe są wykonane z tego samego materiału. W przypadku zastosowania różnych materiałów, przekrój przewodu ochronnego należy tak dobrać, aby uzyskać taką samą konduktancję. |
37*