U. OCHRONA PRZECIWPORAŻENIOWA W INSTALACJACH ELEKTRYCZNYCH 694
Część przewodząca obca — część przewodząca nie będąca częścią instalacji elektrycznej, która może znaleźć się pod określonym potencjałem, zazwyczaj potencjałem ziemi.
Części jednocześnie dostępne — przewody lub części przewodzące, które mogą być jednocześnie dostępne dla człowieka.
Dotyk bezpośredni — dotknięcie przez człowieka lub zwierzę części czynnych.
Dotyk pośredni — dotknięcie przez człowieka lub zwierzę części przewodzących dostępnych, które znalazły się pod napięciem w wyniku uszkodzenia izolacji.
Izolacja podstawowa — izolacja części czynnych przeznaczona do zapewnienia ochrony przed dotykiem bezpośrednim.
Izolacja dodatkowa — izolacja zastosowana dodatkowo, oprócz izolacji podstawowej, zapewniająca ochronę przed porażeniem w przypadku uszkodzenia izolacji podstawowej.
Izolacja podwójna — izolacja stanowiąca równocześnie izolację podstawową i izolację dodatkową.
Napięcie dotykowe — napięcie pojawiające się pomiędzy częściami jednocześnie dostępnymi w przypadku uszkodzenia izolacji.
Napięcie dotykowe bezpieczne VL — najwyższa dopuszczalna wartość napięcia dotykowego, które może utrzymywać się długotrwale w określonych warunkach otoczenia.
Prąd rażeniowy — prąd przepływający przez ciało człowieka lub zwierzęcia, który może powodować skutki patofizjologiczne.
Prąd upływowy (instalacji elektrycznej)—prąd przepływający przez instalację od części czynnych do innych części przewodzących, do ziemi w warunkach normalnych (przy braku uszkodzenia).
Prąd różnicowy (resztkowy) — algebraiczna suma wartości chwilowych prądu płynącego przez wszystkie części czynne w określonym punkcie instalacji elektrycznej.
Ziemia — przewodząca masa ziemi, w której w każdym punkcie przyjmuje się umownie potencjał równy zeru.
Uziom — przedmiot lub zespół przedmiotów przewodzących umieszczonych (pogrążonych) w gruncie (ziemi), tworzący elektryczne połączenie przewodu z tym gruntem (ziemią).
Rezystancja uziemienia (całkowita) — rezystancja pomiędzy głównym zaciskiem uziemiającym a ziemią.
Urządzenia 0 klasy ochronności — odbiorniki i przyrządy, których ochrona polega jedynie na zastosowaniu ochrony podstawowej. Urządzenia 0 klasy ochronności mogą być stosowane w instalacjach, w których jako dodatkową ochronę przeciwporażeniową przyjęto miejsca nieprzewodzące lub separację elektryczną obejmującą tylko jedno urządzenie.
Urządzenia I klasy ochronności — odbiorniki i przyrządy, które mają metalowe części zewnętrzne, których ochrona przeciwporażeniowa polega na zastosowaniu ochrony podstawowej. Są wyposażone w środki umożliwiające przyłączenie przewodu ochronnego ochrony dodatkowej (polegającej na samoczynnym wyłączeniu zasilania) lub przewodu ochronnego połączenia wyrównawczego.
Urządzenia II klasy ochronności — odbiorniki i przyrządy, które mają wszystkie części czynne oddzielone od dostępnych części przewodzących dodatkową lub podwójną izolacją. Nie mogą być wyposażone w zaciski umożliwiające przyłączenie przewodów ochronnych i winny być oznaczone symbolem 0.
Urządzenia III klasy ochronności — odbiorniki i przyrządy na napięcie robocze nie przekraczające 50 V dla prądu przemiennego i 120 V dla nietętniącego prądu stałego.
Układ sieci TN charakteryzuje się następującymi cechami: a) jeden z punktów układu jest uziemiony; w układach mających punkt neutralny uziemia
się jeden punkt; jeśli układ nie ma punktu neutralnego albo jest on niedostępny, to
uziemia się jeden z przewodów fazowych;
b) wszystkie części przewodzące dostępne instalacji elektrycznej są połączone z uziemionym punktem układu zasilania za pomocą przewodów ochronnych PE lub ochronno--neutralnych PEN. Układy TN dzielą się na TN-C, TN-S oraz TN-C-S, przy czym: — układ TN-S (rys. 11.4) ma oddzielne przewody neutralne i ochronne w całym systemie sieci;
-a
-L2
-L3
-N
-PE
Rys. 11.4. Układ sieci TN-S. Oddzielne przewody neutralne i ochronne w całym układzie sieci Zaczerpnięto z [11.8]
6
— układ TN-C-S (rys. 11.5), w którym funkcje przewodu neutralnego i ochronnego pełni jeden przewód w części systemu sieci, zaś w innej części systemu ma oddzielne przewody neutralne i ochronne;
Rys. 11.5. Układ sieci TN-C-S. Oddzielne przewody neutralne i ochronne w części układu
Zaczerpnięto z [11.8]
— układ TN-C (rys. 11.6), w którym funkcję przewodu neutralnego i ochronnego pełni jeden przewód w całym systemie sieci.
L1
L2
L3
PEN
Rys. 11.6. Układ sieci TN-C. Funkcję przewodu neutralnego i ochronnego pełni jeden przewód w całym układzie Zaczerpnięto z [11.8]
Układ sieci TT (rys. 11.7) charakteryzuje się następującymi cechami:
a) jeden z punktów układu jest uziemiony; w układach mających punkt neutralny uziemia się ten punkt; jeśli układ nie ma punktu neutralnego albo jest on niedostępny, to uziemia się jeden z przewodów;
b) wszystkie części przewodzące dostępne instalacji, chronione wspólnie przez to samo urządzenie ochronne (zabezpieczające), są połączone ze sobą przewodami ochronnymi i połączone do tego samego uziomu.