90 6

mechanicznymi i nadmiernym parowaniem wody. Niektóre ze składników tych w_0sl-wykazują podobieństwo do lipidów PTS-u i "cementu międzykomórkowego* (spoń**^ warstwie rogowej), stąd ich ochronne działanie na skórę ludzką Najczęściej wykorzystuj * woski zbierane ze skórek owoców cytrusowych i jabłek, bogate w' węglowodory (o daajJj* podobnym do skwalcnu) oraz fitosterole (wnikające w warstwę rogową i uzupełniaj^ bariery- lipidowe) Woski owocowe stosowane są w balsamach pielęgnacyjnych, szampo^* i odzywkach do włosów

_j19frściwości antyalergiczne i przeciwzapalne).

nw5ct.ipxzcc i wko jaimzeaiu Łatwo

W kosmetykach często wykorzystywujc się także woski bayberry, ryżowy i , trzciny cukrowej. Mikropartykuły, stosowane w serii “Bio-Unicum" Cciii, to drobm ziarenka rozpływające się w zetknięciu ze skórą, zawicrajacc wosk pszczeli i ryżowy, ₀j^ ryżowy i witaminę E. Przedłużają zy-wotność komórek, działają antyalergicznie, sg naturalnymi absorberami promieni UV

Z rzadziej stosowanych wosków roślinnych należy wymienić produkty egzotyczne wosk jaw ujski (z soku mlecznego rośliny zwanej Ficus variegata), wosk krow iego drzewa (przypominający wosk pszczeli, otrzymywany jest z soku mlecznego wenezuelskiego dizcaj Brosimum galaciotiendron), masło Mohwa (o działniu przeciwzapalnym, bogate w kwas linolowy), masło Sal (zawierające kwas arachidonowy), masło kokum (o działano ściągającym, wykorzystywane w kosmetykach przcciwrrądzikowych),

Tłuszcze właściwe - trójglicerydy. Ogólna charakterystyka tłuszczy

Trojgliccrydy (estry wyższych kwasów tłuszczowych i alkoholu trójwodorotłenowego gliceryny) są głównymi składnikami thiszczy - roślinnych i zwierzęcych materiałów zapasowych

Tłuszcze^ podstawowy surowiec, kosmetyczny, to mieszaniny: Jłójgtaa^w cslrów trójwodorotlcnawcuo ąlkohołu gliceryny .TZSkT nasyconych (w tłuszc/ack zwierzęcych i maśle kakowym) i nienasyconych (w tłuszczach roślinnych i tranie) Składają się one na trakcję zmydlalną Frakcja niezmydlalna zawiera tokofcrole (wit E). stcro< cholesterol (w ti. z\N-ierzęcych) lub fitosterol (w roślinnych) oraz węglowodrv Biorąc pod uwagę źródło pozyskania, dzielimy je na tłuszcze roślinne (głównie oleje schnące, połschuące i nieschnące) i zwierzęce (tłuszcze twarde i miękkie) Normy opisujące właściwości tłuszczy dotyczą gęstości, barwy, współczynnika załamania światła, liczby kwasowej (I.K - zawartości wolnych KT), liczby zmydlania (LZ - zawartości wolnych związanych KT). liczby jodowej (IJ - zawartości wiązań podwójnych) Tłuszcze n» rozpuszczają się w wodzie, przy- pomocy emulgatora tworzą emulsje. Pod wpływem światł*-tlenu i drobnoustrojów jełczeją - tzn są poddawane hydrolizie a uwolnione kwasy utleniaj* się do aldehydów i ketonów o przykrej, charakterystycznej woni Tłuszcze używane sit j^d^° bazy tłustych kremów, jako źródła kwasów tłuszczowych i jako substraty do produkcji

W tłuszczach, a szczególnie olejach roślinnych, rozpuszcza się wielo związki' biologicznie czynnych witaminy (A i beta-karoten. I), F-. F. K). fosfolipidy (lecytyn)' hormony i inne związki sterydowe, barwniki roślinne i substancje zapachowe (nawanianie* Oleje są więc wygodnym środkiem do ekstrakcji składników czynnych z roślin olejowe wyciągi łatwo przechodzą przez skórę, zwłaszcza jeżeli "zapakowane ^4 liposomy W ten sposób otrzymuje się tzw "oleje" dziurawcowy (regeneruje, łagodzi, i ^IłJ3 działanie przeciwzapalne), głogowy, jemiołowy, marchwiowy, cebulowy, z bylicy boTeS⁰ drzewka, z owsa, z mniszka lekarskiego (regeneruje skórę, przyspiesza biiznow acen ^e-

i^wany do kosmetyków regenerujących i przeciwtrądzikowych) oraz łagodzący

Sążniem³ olej z nagietka bogaty w wit. A.

W kosmetyce tłuszcze są powszechnie używane ze względu na

a) właściwości biologiczne (stabilizowanie błony komórek skóry, dobrą wchlamalność

•    •    •    *    t a.

lurwawi ----    ------o*-------_r-—-------1-----,,

b)    możliwość wykorzystania ich jako podstawy podania innych substancji czynnych .wyciągi)-

c)    tworzenie cienkiej warstewki ochronnej zapobiegającej wysychaniu skóry, co upewnia jej elastyczność.

Tłuszcze stosowane są jako podłoża kremów, emulsji, mleczek, śmietanek Uis.netycznych, maści, pomad, brylantyn. odżywek do włosów, maseczek kosmetycznych, ^ynow kąpielowych, szamponów i mydeł leczniczych

Kosmetyki najnowszej generacji bazują nie na olejach roślinnych, lecz na bardzo płynnych, “lotnych" silikonach, które wchłaniając się idealnie, dają wrażenie niezwykłej Celności filmu ochronnego

Produkty rozpadu hydrolitycznego tłuszczów (jełczcnia) - wolne KT, aldehydy i U-tony. są powodem uczuleń i podrażnień skóry Szczególnie łatwo podlegają wpływom lodowiska NNKf, z których powstają nadtlenki, związki o charakterze wolnych rodników przyspieszające proces starzenia. Aby ochronić lipidy przed rozpadem stosuje się irtyoksydanty (przcciwutk-niacze) witamina F. oraz bioflawonoidy Prowadzi się też p-szukiwania nowych, bardziej trwałych olejów roślinnych, zawierających trójglicerydy hdroksykwasów (jak ol. rycynowy) lub epoksykwasów. Niekiedy w- preparatyce kosmetków iipcsomowych używa sic półsyntetycznych pochodnych kwasów nienasyconych - epoksydów i hydroksykwasów. Należy zwrócić uwagę na to. by stosowane w kosmetykach trójglicerydy stc zawierały dużo kwasu oleinowego, który nadmiernie zwiększa płynność lipidów a skórka "I.aniecrcmc ZEM", to nazwa handlowa emulgatora działającego w temp. 63 top.C, w skład którego wchodzą tłuszcze i kwas cytrynowy Lipokonccntrat - nowoczesny preparat lipidowy służący do intensywnej regeneracji naskórka, zawiera wysokooczyszczone deje roślinne, koncentrat ceramidów. skwalen, trójglicerydy NNKT).

_Tłus/.c/.c pochodzenia zwierzęcego [Animal hattsj

OŁmJTtllowJ

—>zcz barani, koński lub wołowy^to substancja biaława, ziarnista, topiąca się w ok 50 *°pniach C, krzepnąca w ok. 30 stopniach C. o IJ 32-48. j>od względem chemicznym

glicmdow kwasu oleinowego, stearynowego p3i    ego. Tinoleuowcgo

~^nowćeQ_ o charakterystycznym zapachu pochodzącym- od wolnych NKT ^3vvegO i kaprylowego Używany ję« jakn

^ ■W (zmiękę^4c>ch^pckan<ŁJkórę) i j__

. Konserwowany kwasem benzoesowym, benzoesanem sodu estrami kwasu parają ^^ybcn20eS0Wi:g⁰ (uipagmaim), kwasem salicylowym ("łój salicylowy") Ze względu ^cnorobę wściekłych krów łój wołowy jest ostatnio stosowany bardzo rzadko, mimo esień, że łój zwierząt zakażonych gąbczastym zwyrodnieniem mózgu (BSE) nic był skażeń (czynnikiem chorobotwórczym są białka, dlatego zastąpiono je proteinami

SmalecjLard]

^vtlvnrTV-'i Adeps suiUttZY'—TnTfs/jniana tfliccndow kwasów oleinowego. stc.ir\nowelę mirystynowego i linolowego, nu hczbę jodową 46-77. jest Miększa od łoju.topi się w temp 45 stop C. krzepnie w 26 stop C /.c względu na to, zc