83

•    androgeny: odpowiedzialne 23 rozwój rirugorzędowych cech płciowych męskich

•    estrogeny, od Dowiedział r»fi za rozwó; żeńskich drugo’zędcwych coc!-, płciowych

•    glukokortykoicy. stymulują glukoneogenezc. powstawanie glikogenu. wzmagają degradację tłuszczów oraz białek i hamują stany zapalne.

•    minoralokortykokjy działają na kanaliki nerkowo, zwiększając ponowne wchłanianie Na i wydzielanie K i H. cc prowadzi do zwiększenia objętości i ciśnienia krwi

57- Kinazy o i ałkowe-rois w przekazywaniu sygnałów komórkowycn

Kinazy białkowe- grupa kinaz, których substratami są białka. Enzymy ie przeprowadzają reakcję fosforylacji cząsteczki specyficznego dla danej kinazy białka, Fosforylacja zwykle prowadzi do zmiany konformacji cząsteczki białka i. w konsekwencji, zmiany jogo aktywności, zdolność; do wiązania się z innymi białkami albo przemieszczenia cząsteczki w obrębie komórki. Do 30% białek podlega regulacji na tej drodze większość szlaków metabolicznych komórki, zwłaszcza sygnalizacyjnych, angażuje enzymy z grupy kinaz białkowych. W udzkim genomie zidentyfikowano kilkaset genów kodujących sekwencje aminokwasowe kinaz białkowych (około 2% wszystkich genów). Funkcja kinaz białkowych podlega wielostopniowej regulacji, również angażującej kinazy i fosfatazy białkowe: fosforylacja białko kinazy może zwiększać albo zmniejszać jej aktywność. Białka aktywaiorowc lub inhibitorowe przez przyłączanie się do domen regulatorowych kinaz również wpływają na ich aktywność. Niektóre kinazy posiadają domenę regulatorową którą same mogą fosforylować (autofosforylacja albo r.is-fosforylacja)

W zależności od rodzaju reszty aminokwasowej. na którą przenoszona jest grupa fosforanowa, kinazy białkowe dzielimy na rodziny:

•    kinaz serynowo-treoninowych losforylujących reszty treoninowe albo serynowe

•    kinaz tyrozynowych fosforylujących reszty tyrozyn owe białek. Pewna liczba kinaz należy do obu tych gru

W obrębie rodziny kinaz białkowych serynowo-treoninowych wyróżniamy:

•    roazinc kinazy białkowej C

•    rodzinę kinazy białkowej A

•    rodzinę kinazy białkowej G

•    rodzinę kinaz białkowych zależnych od Ca¹* i kalmoduliny

•    rodzinę kinaz aktywowanych mitogenami

•    kinazę 8 (Akt. protein kmasc S, PKB)

•    rodzina kinaz zależnych od cykfin

Dc rodziny kinaz tyrozynowych należą receptorowe kinazy tyrozynowe. stanowiące integralna część receptorów katalitycznych Należą tu receptory czynników wzrostowych (PDGF. IGF1, EOF) i iicz.ns grupa cytoplazrratycznych kinaz tyrozynowych. takich jak kinaza Abli src.

83