Artykuł 1

ków wychowywanych przez wykształconych. samotnych rodziców, odkrył, że mo-norodzkiclstwo nie miało żadnego wpływu na ich szkolne niepowodzenia czy sukcesy.

TYlc tylko żc porażki szkolne łatwo jest zbadać. Jak jednak zbadać poczucie szczęścia czy wiarę we własne siły? Bo także tego często brakuje dzieciom z niepełnych rodzin.

Idea! to pełna rodzina. Co do tego nikt nie ma wątpliwości. Ale nie wszystkim jest

tradycyjnego modelu, (o właśnie nowoczesne formy rodziny mają duży udział we wzroście PKB. - Pogląd, że to klasyczna rodzina napędza produkt krajowy brutto, runą! już 20 lat temu - tłumaczy dr Piotr Szu-kaJski. - Im bardziej zatomizowane społeczeństwo, im mniejsze rodziny, tym większe zapotrzebowanie na usługi i wszelakie dobra. Bo kiedy rodzice się rozchodzą, jedno zazwyczaj musi sobie kupić mieszkanie. I wyposażyć je. Mamusia idzie do pracy, wynajmuje opiekunkę. Każdy singel to kolejne mieszkanie, jedzenie na mieście, DINKS-y to idea! konsumpcyjnego stylu życia. I biznes się kręci.

Nic można Jednak przykładać do rodziny tylko ekonomicznej miarki. Ważne jest też to, co niewymierne. 0 tym. że dzieci pojedynczych rodziców nic radzą sobie w szkole, częściej mają problemy emocjonalne, pi -ją, paJą i ćpają, napisano tomy książek.

- Chcesz wiedzieć, czy samotni rodzice mają kaca moralnego? - pyta tata Bazylio.

-    Mają. Ale czy on jest mniejszy, czy większy niż w przypadku rodziców z rodzin pełnych? Oni też maft mnóstwo wątpliwości, czy dobrze wychowają swoje dzieci.

Ti ta Bazylia dwoi się i troi, by synowi stworzyć szczęśliwy dom. Sura się być .programowo nadfajny". - Nic mam problemu z przytuleniem synka, jestem ciepły i cału-śny - opowiada. Jacek Pałka zakopał też topór wojenny i nic wojuje już z byłą żoną.

-    Na początku wblogu plułem żółcią, ak potem wszystko kasowałem. Wprowadziłem politykę pokojową. Kiedyś mnie śmieszyły opowieści, jak to byłe pary spotykają się na kolacjach i dyskutują o życiu. Dziś wiem, że to możliwe - mówi z uśmiechem.

Bo też to współczesne samotne rodzicielstwu coraz częściej jest udziałem wykształconych, odpowiedzialnych rodziców, którzy potrafią się dogadać, żyć tak. by zapewnić dziecku odpowiednie wzorce. - Margines patologii w rodzinach niepełnych jest taki sam, jeśli nic mniejszy niż w rodzinach pełnych - mówi psycholog społeczny dr Elżbieta Napora. I mitem jest. że dzieci wychowywane jedynie przez mamę lub tttę wchodzą w życie z czymś w rodzaju garba, którego nie da się wyprostować.

Dzieci z niepełnych rodzin nic mają też większych problemów w szkole. Jak udowodnił prof. Henry Ricciuti, psycholog i autor książki „Samotne rodzicielstwo i gotowość szkolna", u obiegowa opinia dotyczy dzieci wychowywanych w biedzie przez kiepsko wykształcone kobiety. - O tym. jak wiedzie się dziecku w szkole, decyduje wykształcenie rodzica, a nic skład osobowy rodziny - ogłosił. Badając grupę 7- i 8-lat-dane ten tdeal osiągnąć. Niech więc zmie niają się rodziny, ale jedno niech pozosta nie niezmienne: kochane dziecko wychowywane przez szczęśliwych rodziców. Nawe jeśli nic mieszkają pod jednym dachem.'I

W tekście wykorzystana fragmenty artykiłj Stefana Theila z ia<dzynarodowfgo wydania .Newswecfca*.

Podyskutuj z autorkami: vfolcrta.ominkowski Snewjwcek.pl, [e-mail]

T—^ rrtr

I#

BAZYLEK I JEGO TATA

CHŁOPIEC MIESZKA ' ' ZE SWOIM OJCEM. . JACKIEM PALKA ALE MIESZKA TEŻ Z MAMA- ROOZICE, CHOĆ NIE SĄ RAZEM. NAUCZYŁ SIE DZIELIĆ BAZYLKIEM. WSPÓLNIE CHODZĄ NA WYWIADÓWKI, SZKOLNE

UROCZYSTOŚCI. RAZEM DECYDUJĄ, JAK WYCHOWYWAĆ SYNA. JAK PRZYSTAŁO NA MĄDRYCH. NOWOCZESNYCH LUDZI

„To Ala. A to mama i tata Ali (niepotrzebne skreślić)”. Czas przepisać czytanki w elementarzu, by uwzględniły nowy model rodziny. Już co piąta polska Ala czy Olek wychowują się tylko z jednym rodzicem.

Coraz częściej też partnerzy długo zwlekają z decyzją o dziecku. Dlaczego tradycyjna rodzina tak łatwo oddaje pole?

VI0LETTA OZMINKOWSKI IWONA DOMINIK

ałendara Jolanty FWeckicj. doradcy finansowego. jest pełen wpisów. Spotkania, zebrania, narady. Jest miejsce na rubrykę .rozrywka":

,    __ .. kitesurfing (jeździ w każdy wrek-

łH end nad morze), joga. herbatka u cioci Zosi. Na czerwono z wykrzyknikiem po-zaznaczane są wizyty u ginekologa. - Powinnam rysować p«y nich zegar, bo ten biologiczny tyka coraz szybciej, ale ciągle nie mogę się zdecydować na dziecko z moim partnerem - uśmiecha się Jolanta. 1 wymienia: trzeba by odstawić tabletki, co najmniej pól roku zdrowo się odżywiać, zrobić wszystkie badania, a mnie najzwyczajniej w święcie się nic chce albo nie mam czasu - mówi z rozbrajającą szczerością. Ma już 35 lat, ale na decyzję, by zostać rodzicem, jej zdaniem jest jeszcze za wcześnie. - A może w ogóle nie będziemy mieć dzieci? - zastanawia się i pyta. czy każdy musi je mieć? Zwłaszcza że jej jest dobrze tak, jak jest.

Rodziny binuklcarnc, single, rodzinne patchworki, DINKS-y, rodziny typu LAT, rodzina nomadyczna, związki partnerskie... Jeszcze kilkanaście lat temu większości tych słów na próżno szukalibyśmy w słownikach pojęć socjologicznych. Dziś nowe formy życia rodzinnego nikogo nic szokują, nikt ich nic potępia.

i W czteropiętrowym apartamen-towcu, gdzie mieszka Jolanta Fo-' lecka, nie słychać płaczu nulu- >

NEWSWCCK 10.OS.ZOO* 7$

i apoteczenstwo Rodzina

► chów, nikt nie.wychodzi, z''wózkami na spacer,' nie'robi S^dzieĆmi babek • w piaskówućy. Sąsśedzi Jolanty-, podob-nic jak^vóhaV pracują całymi dniami w dużych korporacjach, późną nocą ustawiają samochody w ogrzewanych garażach, hodują rasowe koty, a tradycyjną rodzinę zastępują im grupy przyjaciół, z którymi spędzają święta i weekendy. A każdy z tych przyjaciół żyje w innej familijnej konstelacji.

Najbliższa przyjaciółka Jolanty to samotna matka wychowująca 9-lctnicgo Grzesia. Rozwiodła się z mężem trzy lata temu. - Moja szefowa została sama z dwójką dzieci. Opiekuje się nimi na zmianę z cksmężem - opowiada Jolanta, popijając cappuccino na tarasie apartamentu. A na wakacjach w Tajlandii. gdzie byli rok temu z paczką znajomych, dołączył do nich Wojtek, ta -ta opiekujący się 5-letniąMarysią. Thta jest sam z konieczności. Żona wyjechała na kontrakt do Francji na trzy lata.

Żyją na odległość.

.Żyjemy w święcie niezwykłym, jedynym w swoim rodzaju w ludzkiej historii. W śwłecie, który nasi przodkowie ledwo mogliby sobie wyobrazić. Zachodzące przemiany zmieniły podstawowe aspekty ludzkiego istnienia - od długości życia aż do rodzajów pracy. naszego sposobu myślenia i odczuwania.

Tak więc formy rodzinne, które istniały i miały sens w ISOO czy 1900. a nawet w 1950 roku, mają słaby związek z naszym obecnym sposobem życia" - pisze w „Społeczeństwie ryzyka" Ulrich Beck, profesor socjologii na uniwersytecie w Monachium i w London Sclsoo! of Economics.

I pewnie dlatego współczesna rodzina zmienia się szybciej niż poglądy partyjnych liderów-. Ci, którzy zdecydowaliby się wyruszyć na poszukiwanie w Polsce trądy-cyjnych rodzin, gdzie przed telewizorem siedzą mama i tata, a dzieci bawią się w swoich pokojach, mogą przeżyć szok. Takie rodziny stanowią zaledwie 56 procent (w 1970 roku niemal 70 procent) wszystkich. Reszta to wariacje na ich temat: 22 procent to małżeństwa bezdzietne (według GUS). 0.S procent partnerzy bez dzieci. 1,1 proc. partnerzy z dziećmi, 20 proc. samotni rodzice.

Ado tego jeszcze wdowcy, rozwodrycy i single. A jeśli dorzucimy coraz powszechniejszą modę na późne macierzyństwo po 30. roku życia (10 proc. wszystkich dzieci rodzą w Polsce kobiety po trzy- dzicstcc). decyzje o tym, by wychowywać tylko jedno dziecko, zwiększającą się liczbę rozwodów (wzrost o 57 proc. w ciągu trzech ostatnich

80 NEWSWEEK J0.OS.I00«