B. URZECZYWISTNIANIE SIĘ ROZUMOWEJ SAMOWIEDZY PRZEZ NIĄ SAMĄ
Samowiedza odkryła, że rzecz jest nią, a ona rzeczą. Oznacza to, że zaistniało dla niej to, iż jest ona sama w sobie przedmiotową rzeczywistością. Nie jest ona już bezpośrednią pewnością tego, że jest wszechrzeczywistoś-dą, lecz taką pewnością, dla której to, co bezpośrednie, ma w ogóle formę czegoś zniesionego tak, że jej przedmo-towoŚć jest dla niej tylko zewnętrzną powierzchnią czegoś, czego stroną zewnętrzną i istotą jest ona sama. —• Przedmiot, do którego samowiedza odnosi się pozytywnie, jest więc pewną samowiedzą; istnieje on w formie czegoś, co jest rzeczą (in der Form der Ding-kdt), tzn. jest czymś samoistnym. Ale samowiedza posiada pewność, że ten samoistny przedmiot nie jest dla niej niczym obcym; i dzięki temu też wie, że ona sama w sobie jest przez ten przedmiot uznawana. Samowiedza jest tedy duchem, który ma pewność tego, że w podwojeniu swojej samowiedzy i w samoistności obu członów tego podwojenia posiada swoją jedność ze sobą samym. Pewność ta powinna teraz wznieść się dla ducha do poziomu prawdy. To, co jest dla ducha, a mianowicie, że samowiedza istnieje sama w sobie i istnieje w swej wewnętrznej pewności, powinno teraz przeniknąć do jego świadomości i stać się czymś dla niej, [dla świadomości].
[i. Bezpośredni kierunek rucku samowiedzy;
królestwo etyczności] '
Ogólne etapy tej realizacji samowiedzy możemy już teraz w sposób ogólny scharakteryzować przez porównanie drogi, która stoi przed nami, z dotychczas przebytą. Tak samo, jak rozum obserwujący przeszedł w elemencie kategorii jeszcze jeden raz cały poprzedni ruch świadomości (mianowicie pewność zmysłową, postrzeganie i rozsądek), tak i teraz rozum przejdzie raz jeszcze podwójny ruch samowiedzy i od samoistności wzniesie się do swej wolności. Ten czynny rozum, 256 świadomy jest naprzód siebie tylko jako jednostki, a jako jednostka musi postulować i wytwarzać swoją rzeczywistość w tym, co inne; następnie jednak, kiedy jej świadomość wznosi się do ogólności, jednostka staje się rozumem ogólnym i jest świadoma siebie jako rozumu, jako czegoś, co samo w sobie i dla siebie zostało już uznane i w swojej czystej świadomości jednoczy w sobie wszelką samowiedzę; jest 1 prostą istotą duchową, która dzięki temu, że jest zarazem czymś, co zostaje uświadomione, stanowi tę realną substancja do której wracają wszystkie poprzednie formy, jako do swej podstawy, tak iż formy te wobec swej duchowej istoty są tylko poszczególnymi momentami jej stawania się, momentami, które odrywają się wprawdzie od niej i przybierają własną postać, faktycznie jednak posiadają istnienie i rzeczywistość tylko jako podtrzymywane przez tę podstawę, a swoją prawdę, tylko o tyle, o ile tkwią w niej i w niej pozostają.
Lasson widzi w omawianej tu kolejności; trzy etapy, które wyodrębnia dodanymi w nawiasach literami a, b, c. Tu właśnie zaczyna się „c“.