408 Urzeczywistnianie się rozumowej samowiedzy
siebie, jest świadomość samoistności 1 — czy będzie to świadomość naturalna, czy świadomość ukształtowana w system praw. Rozdział między jednostkami nie jest więc niczym samym w sobie dla samowiedzy, która świadoma jest drugiej jednostki jako czegoś, co jest nią samą (ais seine eigne Selbslkeit). W ten sposób udziałem jej staje sic przeżywanie przyjemności, świadomość urzeczywistnienia siebie samej w świadomości, która przejawia się jako świadomość samoistna, czyli oglądanie jedności dwóch samoistnych samowiedz. Osiąga ona swój cci, ale właśnie osiągając go dowiaduje się, czym jest prawda tego celu. Pojmuje ona siebie jako tg oto istotę jednostkową posiadającą byt dla siebie, ale urzeczywistnienie tego celu jest zarazem jego zniesieniem, samowiedza staje się bowiem dla siebie przedmiotem, nie jak ta oto istota jednostkowa, lecz raczej jako jedność samej siebie z drugą samowiedzą; tym samym więc staje się dla siebie przedmiotem jako jednostkowość zniesiona, czyli jako ogólność.
[s. Konieczność]
Tak więc przyjemność doznana ma wprawrdzie to znaczenie pozytywne, że samowiedza stała się dla siebie samej samowiedzą przedmiotową; ale ma również znaczenie negatywne, mianowicie to, że doprowadziła do zniesienia samej siebie. Ponieważ jednak samowiedza pojęła swoje urzeczywistnienie się tylko w jego znaczeniu pozytywnym, przeto jej doświadczenie dochodzi do jej świadomości jako sprzeczność, w której osiągnięte przez nią urzeczywistnienie swej jednostkowości zostaje unicestwione przez istotę negatywną, istotę, która będąc 264 pozbawiona rzeczywistości, staje wobec niej pusta, ale mimo to stanowi potęgę niszczącą jej jednostkowy rzeczywistość. Istotą tą nie jest nic innego, jak tylko pojęcie tego, czym indywidualność ta jest sama w sobie. Indywidualność ta jest jednak na razie najuboższą postacią nadającego sobie rzeczywistość ducha, ponieważ jest dla siebie dopiero abstrakcją rozumu, czyli bezpośredniością jedności bytu dla siebie i bytu samego w sobie’, jej istota jest więc kategorią abstrakcyjną 2,
Ale teraz indywidualność ta nie posiada już formy bytu bezpośredniego i prostego, tak jak ją miała dla ducha obserwującego, dla którego była ona albo abstrakcyjnym bytem, albo — założona jako coś obcego —■ rzeczą (Dingkeit) w ogóle. Teraz w rzecz tę (in diese Dingheit) wstąpił byt dla siebie i zapośredniczenic (Vermittlung). Indywidualność występuje więc tutaj jako zamknięte koło, którego treścią są rozwinięte czyste stosunki między prostymi istotnościami. Osiągnięcie przez tę indywidualność swego urzeczywistnienia oznacza więc tylko tyle, że indywidualność wypchnęła to koło abstrakcyj z zamkniętej strefy (aus der Eingeschlosenheit) prostej samowiedzy w7 element istnienia dla samowiedzy (des Fiir-es-seins), czyli w element przedmiotowej eks-
28*
Ruch dialektyczny będzie tu więc inny niż ruch czystego pożądania, który prowadził do „panowania i niewoli”. Pożądanie ma tu znieść nie drugą sarno wiedzę, lecz ich wzajemnie sobie przeciwstawną samoistność — ma doprowadzić do ich jedności.
To, co bezpośrednie, tylko jest; nie ukazuje się jeszcze w swej treści i swej prawdzie i dlatego jest czymś tylko abstrakcyjnym. Do treści i prawdy dochodzi się przez zapośredniczenic i wtedy dopiero możemy mówić o konkretności.