CCF20090831210

396 Urz&zyuńślńiemie się rozumowej samowiedzy

Jeśli ten cel, jakim jest pojęcie, które dla nas już zaistniało, weźmiemy w jego rzeczywistości — to znaczy samowiedzę uznaną przez drugą wolną samowiedzę i mającą w tej drugiej samowiedzy pewność siebie samej, a w tej pewności swoją prawdę, albo inaczej mówiąc: jeśli tego ducha jeszcze wewnętrznego wydobędziemy na zewnątrz jako substancję, która już dojrzała do swego istnienia — to w pojęciu tym otworzy się dla nas świat etyczności (das Reich der Sittiickkeit) ¹. Etyczność bowiem to przecież nic innego jak tylko przy samoistnej rzeczywistości jednostek absolutna duchowa jedność ich istoty; nic innego, jak tylko samowiedza sama w sobie ogólna, która jest dla siebie rzeczywista w drugiej świadomości w taki sposób, że ta druga świadomość posiada całkowitą samoistność, czyli jest dla pierwszej rzeczą, oraz że właśnie w tej samoistności drugiej świadomości samowiedza uświadamia sobie swą jedność z nią i dopiero w jedności z tą przedmiotową istotą staje się samowiedzą. Ta substancja etyczna, wzięta

w abstrakcyjnej ogólności, jest tylko prawem pomyślanymi ale w równej mierze jest ona także bezpośrednio rzeczywistą samowiedza, tzn. jest obyczajowością (Sit te). I odwrotnie; świadomość jednostkowa jest tym oto posiadającym byt Jednym (dieses seiende Eins) tylko wtedy, kiedy w swojej jednostkowości uświadamia sobie, że świadomość ogólna jest jej własnym bytem i kiedy jej działanie i jej istnienie są obyczajowością ogólną.

Pojęcie urzeczywistnienia samowiednego rozumu osiąga faktycznie swoją pełną realność w życiu narodu; polega ono na tym, że rozum ogląda w samoistności 257 drugiej jednostki swoją całkowitą z nią jedność albo, inaczej mówiąc, na tym, że druga jednostka zastana przeze mnie jako 'wolna rzecz (jrde Dingheit)_f stanowiąca negatywność mnie samego, staje się dla mnie przedmiotem jako mój byt dla mnie samego (mein Fiir-michsein). Rozum występuje tu jako płynna substancja ogólna, jako coś, co ma charakter niezmiennej, prostej rzeczy (Dingheit) i co rozszczepia się w wielość całkowicie samodzielnych istot, podobnie jak światło rozszczepia się na gwiazdy, jako niezliczone, dla siebie świecące punkty. Te istoty samodzielne w . swoim absolutnym bycie dla siebie rozpływają się w prostej , ~ samoistnej substancji, nie tylko same w sobie, ale także / dla siebie samych. Są one świadome tego, iż samodziel-/ nymi istotami jednostkowymi są dzięki temu, , że poświęcają swoją jednostkowość i że substancja ogólna jest ich duszą i ich istotą, tak samo jak ogólność ta ze swej strony jest ich dziełem jako jednostek, czyli dziełem przez nie wytworzonym.

Czysto jednostkowa działalność jednostki dotyczy potrzeb, które ma ona jako istota naturalna (Naturwesen), czyli jako jednostkowość posiadająca byt. To, że nawet

1

Na szczebla samowiedzy duch określił się dla nas jako „absolutna substancja, która przy całkowitej wolności swego przeciwieństwa, mianowicie różnych, dla siebie istniejących, samowiedz, stanowi ich jedność: ,Ja“, które jest „My“ i „My“, które jest „Ja“. (str. 212). Ale duch występował dotychczas tylko w świadomości, miał charakter tylko czegoś wewnętrznego. Obecnie, nie znalazłszy siebie w różnych dziedzinach obserwacji, zmierza do urzeczywistnienia samego siebie; do tego, by być nie tylko czymś wewnętrznym, lecz i czymś realnym, a najbliższą postacią tego urzeczywistnienia się jest świat etyczny. I-Iegel jednak tylko pokrótce scharakteryzuje ten świat i przejdzie do opisu urzeczywistniania się pewnych jednostkowych form. rozumnej samowiedzy, form, które później nazwie jałowymi postaciami duchowej samowiedzy (str. 438) i które mogą występować po rozkładzie świata etycznego, ale mogą też być przedetyczne i stanowić przejście do świata etycznego. Tutaj jednak będzie je rozpatrywać jako takie, które występują po rozkładzie Świata etycznego.