Bagrowicz16

i. Relacja mistrz-uczeń 125

pójść za nim i czuć się spokojni, ufając, że owe zmiany mają swe racje”³¹. Jeśli jest człowiekiem pełnym pychy, który wszystko wie i na wszystko ma gotowe recepty, rady, to często myli pewność autorytetu z arogancją i jest podobny tym, o których Nauczyciel i Mistrz, Jezus Chrystus, powiedział w Ewangelii: „Biada wam, przewodnicy ślepi...” (Mt 23, 16). Tacy nie mogą być mistrzami i przewodnikami. O nich to napisał K. Kieślowski:

Panicznie boję się tych ludzi [...], którzy dają wskazówki, którzy wiedzą. Jestem głęboko przekonany o tym, że naprawdę nie wie nikt. Zawsze jednak znajdą się ludzie, którzy „wiedzą”. Niestety, czasami działalność niektórych z tych ludzi kończy się takimi tragediami jak dmga wojna światowa, stalinizm czy im podobne. Jestem przekonany, że Stalin i Hider akurat „wiedzieli”. Bardzo dobrze „wiedzieli”. To właśnie jest fanatyzm, wynikający z poczucia absolutnej wiedzy. I w związku z tym za chwilę zaczyna się zawiązywanie sznurowadeł w wojskowych butach. Zawsze to tak się kończy. Oczywiście, to jest wielkie uproszczenie. Bywają wspaniałe wyjątki, wiemy o tym³².

I może dlatego należy pamiętać o tym, że gdy takie wyjątki mistrzów i przewodników się zdarzają, to pełnią oni wyjątkową, ważną dla społeczeństwa służbę, coś w rodzaju szczególnej diakonii wobec ludzi. Żaden jednak mistrz nie może wyręczyć ani tym bardziej zwolnić nikogo od trudu samodzielnego poszukiwania, od wysiłku zmagania się z sobą, własną słabością, ograniczeniami. Służebność jego wychowawczego oddziaływania będzie domagała się, aby ukazał drogę życia jako drogę walki, zmagania się. Uczniowie powinni czuć, że mistrz jest pełen respektu i szacunku także dla ich szukania, błądzenia, buntu czy nawet porażki. Jedno jest pewne: mistrz nie opuści ucznia w godzinie próby. W ten sposób będzie zapraszał ucznia do osobistego wysiłku i trudu w odkrywaniu prawdy³³. Ukazuje to dobrze przytoczony za Hubertem Halbfasem krótki dialog wychowawczy na temat

„uczenia się” wiary religijnej:

/

/

„Uczeń:    Powiedz mi, jak mogę uwierzyć?

Nauczyciel: Czy mogę ci to wskazać? Nie mogę.

³¹    H. Elzenberg, dz. cyt., s. 263.

³²    K. Kieślowski, O sobie, Kraków 1997, s. 36.

³³    J. Werbick, GlaubensvermUtlung - ein glaubwurdiger Dienst der Kirche, Christ! ich-Padago-gische Blatter 108 (1995) 77.