Budzetowanie operacyjne Listopad 1

Zad.1

Zakłada się, że przedsiębiorstwo wytwarza od 4 lat jeden rodzaj produktu. W tabeli 1.1. zaprezentowano kwartalne dane historyczne dotyczące wielkości sprzedaży od momentu wejścia produktu na rynek. Planowaną cenę sprzedaży na najbliższy rok ustalono na poziomie 960 zl za sztukę.

W przedsiębiorstwie funkcjonują dwa wydziały produkcyjne: wydział obróbki i wydział montażu, przy czym zakłada się, iż żaden z nich nie stanowi wąskiego gardła, a proces technologiczny jest zorganizowany w sposób, który zapewnia taką samą wielkość produkcji na obu wydziałach.

Tabela 1.1. Kwartalna wielkość sprzedaży w latach 2003-2006

kwartał	wielkość sprzedaży
	2003	2004	2005	2006
I	4 010	9 280	12 010	13 970
II	8 980	14010	17 480	21 015
III	10 520	14 390	17 030	18 995
IV	8710	11 520	15010	16 020

Na podstawie tabeli możemy wywnioskować, że wielkość sprzedaży w ostatnich czterech latach charakteryzuje się tendencją rozwojową i wahaniami sezonowymi, w związku z tym do prognozowania wykorzystano metodę wskaźników. Na potrzeby sporządzenia prognozy, kierując się dopasowaniem modelu do danych empirycznych, oszacowano współczynnik determinacji dla czterech różnych funkcji:

•    Funkcja liniowa R²=0,7327

•    Funkcja wykładnicza R² =0,6721

®    Funkcja potęgowa R²=0,8246

•    Funkcja logarytmiczna R²=0,7644

Najbliższy jedności współczynnik determinacji uzyskano dla funkcji potęgowej i to właśnie tę funkcję wybrano do opisu tendencji rozwojowej, ponieważ jest najlepiej dopasowana do danych empirycznych. Postać funkcji jest następująca:

y.i=5110*t⁰.«53

Gdzie t=1.....16, i=1,...,4

Aby wyliczyć wielkość sprzedaży która wykazuje znamiona sezonowości należy obliczyć tzw. wskaźniki sezonowości:

Okres	Kwartał	Wartości rzeczywiste (y«t)	wartości teoretyczne (y,0	Z,i=yti/)?ii
1	1	4010	5 110	0,785
2	2	8 980	7 055	1,273
3	3	10 520	8 520	1,235
4	4	8 710	9 740	0,894
5	1	9 280	10 806	0,859
6	2	14010	11 762	1,191
7	3	14 390	12 637	1,139
8	4	11 520	13 447	0,857
9	1	12010	14 205	0,845
10	2	17 480	14918	1,172
11	3	17 030	15 595	1,092
12	4	15 010	16 239	0,924

13	1	13 970	16 855	0,829
14	2	21 015	17 447	1,205
15	3	18 995	18016	1,054
16	4	16 020	18 565	0,863

W celu uniknięcia wahań sezonowych obliczono tzw. surowe wskaźniki sezonowości:

•    Dla I kwartału:    ^

•    Dla ii kwartału: 'i/ X ^y

•    Dla II kwartału: sf /I V

•    Dla IV kwartału: o,-mⁱ

Następnie obliczono średnią arytmetyczną surowych wskaźników sezonowości.

W modelu multiplikatywnym czyste wskaźniki sezonowości oblicza się dzieląc surowe wskaźniki sezonowości przez ich średnią arytmetyczną. Otrzymano:

• Dla I kwartału: ogm

•    Dla II kwartału: ;]• • U. [j

•    Dla II kwartału: 'f Ą ^

« Dla IV kwartału: (y, y fJ~ ^

Prognoza wielkości sprzedaży na najbliższe 6 kwartałów, tzn.2007 i pierwszą połowę 2008 przedstawia się następująco:

•    Y17.1=

•    Yl8,2=

•    Yl9.3=

•    Y 20.4⁼

•    Y21.1=

•    Y 22,2⁼

W celu sporządzenia budżetu produkcji przyjmuje się założenie, że zgodnie z polityką przedsiębiorstwa zapas końcowy wyrobów gotowych w danym kwartale jest utrzymywany na poziomie 25% wielkości sprzedaży następnego kwartału. Oblicz budżet produkcji.

Zad. 2

Przedsiębiorstwo ABC prognozuje poziom sprzedaży w poszczególnych kwartałach 2010 roku w następującej ilości: 5000 szt. w kwartale pierwszym; 7500 w kwartale drugim; 10000 szt. w kwartale trzecim i 7500 szt. w kwartale czwartym. Planowana cena sprzedaży wynosi 50 zł/szt. Mając do dyspozycji zaprezentowane dane utwórz budżet sprzedaży na 2010