CAM00424

Białka — główny budulec organizmu

PI flinwyik    grupą iwtfiJuiw

, Występuj;} wt wszystkich komór-Miarą udział w regulacji szeroko pojętych życiowych. Stanowią one ok. 50% wę komórek. Za względu na funkcje ¹ modna wyróżnić następujące gru-

oia wiąz wody O właśdw«

Mtnaktiiralne, tworzące struktury błon

_ch. tkanki łącznej (kolagen, elasty-

pNiasów (keratyna),

i regulujące przebieg różnych procesów mych (enzymy, niektóre hormony), ł uczestniczące w skurczach mięśni a. miozyna),

i odpornościowe, biorące udział w re-k obronnych organizmu (immunoglo-

(transportujące, np. hemoglobina (wy-■po w czerwonych krwinkach kręgowców), ■pat przenosi tlen i częściowo dwutlenek wę-H| lub białka związane z błoną komórkową, Hpkdiwiające transport substancji na ze-ppaąerz komórki i do jej wnętrza,

i zapasowe, występujące głównie w na-■och (gromadzone w wakuolach komó-ipk roślinnych jako tzw. ziarna aleuronowe), Mhoowią rezerwę substancji odżywczych dla ■Parkającego się zarodka. W organizmach jmmerząt, w tym człowieka, białka nie stanowią Materiałów zapasowych (wyjątkiem są żeńskie Mnórki rozrodcze).

Połączenie atomu węgla z czterema grupami powoduje, że jest on asymi

W związku z tym cząsteczki amint (poza glicyną, której grupę boczną atom wodoru) mogą występować w ch mach przestrzennych będących swoin nym odbiciem. Formy takie określa

izomery optyczne i oznacza literami Izomery optyczne nie różnią się prt właściwościami chemicznymi, są jec różniane przez enzymy i inne cząstecz znaczenie dla przebiegu reakcji chei w organizmach. W skład białek wch* łącznie L-aminokwasy.

Mkminokwasy

ppaistawową jednostką budulcową białek są ukwasy. Mimo że w przyrodzie istnieje |jft&ok. 150 rodzajów, to w skład białek wcho-óś tylko 20 z nich. Każdy aminokwas składa się Ipcmtralnie usytuowanego atomu węgla, po-

Qn/^vinumi n nr ni.