w tabeli 13.7 tabela \ x 3 przedstawia związek między |llln (li rąk Wtpółęsynnik zbieżności dla tych danych jest następujący '
_ 4.021 . ,
1 V 413 -f 4.021 ~ 0*0'1
Współczynnik zbieżności Wskazuje tu na prawic /upclny brak /U|, .k latcrali/ocją oczu i rak
Najmniejsza możliwa wartość C wynosi 0. natomiast najwięksi wartość zalc/y od liczby kategorii zmiennej. Gdy liczba wierszy równa',' ,7 kolumn, największa wartość C wyraża się wzorem: V(I - T)/k /atcm u , |;;
tabeli 2x2 górna granica C wynosi =0.707. W przypadku tabeli / ' granica C wynosi v55*«0.8I6. Współczynniki zbieżności nie są K/p, srCl ^ ‘ równy walne ze sobą, jc/eli mc zostały obliczone na podstawie tabel , u. liczbie wierszy i kolumn.
W podrozdziale tym zajmiemy się kilkoma zagadnieniami dotyczącymi , brnie zostały dotychczas omówione.
13.11.1. Testy jednostronne i dwustronne
Tablice y; używane przy testach istotności opierają się tylko na jednej poWc*. ^ nowicie prawej, rozkładu z próby y:. Tablica C w Dodatku pokazuje, ze przy l s-,,x, swobody 5 procent powierzchni rozkładu przypada na prawo od y; - 3.84, a i pwm na prawo od y* = 6.64. Nic są to wartości krytyczne dla testów kierunkowych czyi jednostronnych, jakie opisano w- rozdziale II. Aczkolwiek posługujemy mc tu hi* jedną połówką rozkładu z próby y\ to wartości podane w tabeli są wano*i.um »y maganymi do testowania istotności różnicy niezależnie ixl jej kierunku, czyli dlaUM* ■ dwustronnych. Stosunek krytyczny hądź odchylenie normalne wymagane dla i>t na poziomie 5 procent w przypadku testu dwustronnego wynosi l.%. Jczch wjls tę podniesiemy do kwadratu, otrzymamy 3.84. czyli wartość y: dla 5-procenio*<p poziomu istotności przy 1 stopniu swobody. Przy jednym stopniu swobody picr\M^<ek kwadratowy z y~ jest odchyleniem normalnym i może być stosowany w odn cm."-: do krzy wej normalnej w przypadku testów dwustronnych. W rezultacie, ponieważ i jest kwadratem odchylenia normalnego przy I stopniu swobody, obie połówki krzywej normalnej mieszczą się w prawej połówce krzywej y:
\N wiciu sytuacjach, gdy stosuje się y:, pojęcie testu kierunkowego ./o jednostronnego ma niewielkie znaczenie. Przy testach /godności oraz pr/\ wicloM* sci testów niezależności nic interesuje nas kierunek różnicy Jeżeli wymacam >cT test jednostronny, to proporcjonalne obszary z tabel chi-kwadrat nalc/y J/iclic m połowy. Wartość %' wymagana dla istotności na poziomie 5 procent w przypoiko testu jednostronnego wynosi 2.71 przy <// = I. Odpowiednia wartość dla i-taUkwo
M oo/iomtc I P"*'"** •»«»' W ,c UłJr
ZL» h ^ * l*AMU «u„
OJ po/iomic odpowiednio 5 i I procent
|i ||.2. Chi-kwadrat a liczebność próby
WurtrtlC i’ (WW.4WW JCM * Itatcbno^u pr,*> Jc«l, micJ/ł
*«*do w/raMaou w miarę ™.ękwam, uę lK/chn.,<c, prtb, , „„k^
«, *«ti. » zwię/ana / mm wam* prJ»o,,p.^a,lcwWj ^ k„()l4/m>
mW**
6 |
4 |
10 |
12 |
8 |
1 30 |
24 |
16 |
40 |
4 |
II |
: 15 |
8 |
22 |
30 |
16 |
44 |
«0 |
10 |
15 |
25 |
20 |
30 |
50 |
40 |
60 |
ton |
I1* |
2278 |
r « |
5J6 |
r |
- 11.12 |
Gdy liczebność próby podwaja się. z 25 do 50 i / 50 do 100, to podwaja uę różnice międ/y wartościami zaobserwowanymi i oczekiwanymi. O - E. a ukze podwajaj* wartości *\ Jeżeli między wartościami zaobserwowanymi i oczekiwanymi nic ma rzeczywistej różnicy, to w miarę wzrastania liczebności pr.>b\ wykazuje tendencję do pozostawania na mc zmienionym poziomic Przy białej różnicy między wartościami zaobserwowanymi i oczekiwanymi \\ miarę wzrastania p^Oby y: nialcjc. Jeżeli liczebność próby podwoimy, a różnicę nuęJzy wartościami zaobserwowanymi i oczekiwanymi utrzymamy na stałym poziomic, to wartość /; zmniejszy się o połowę.
13.11J. Alternatywny wzór na chi-kwadrat Łatwo wykazać, że
(I3.6»
Ten alternatywny zapis y: bywa czasami przydatny ze względu na łatwość dokonywania obliczeń.
13.11.4. Sprowadzanie tabeli R \ C do tabeli 2x2
Tabelę o H wierszach i C kolumnach można sprowadzić do tabeli 2x2. aby ułatwić szybkie testowanie związku z x:- Postępowanie takie jest całkiem dopuszczalne pod warunkiem, że punkty podziału dychotonuczncgo dwóch zmiennych