Trzy poziomy traumy kulturowej
- skala biografii indywidualnej - choroba, śmierć kogoś bliskiego, małżeństwo, rozwód, degradacja, awans, emerytura
- traumy zbiorowe - na poziomie mikro - bankructwo firmy, akty terrorystyczne. Ale długotrwałe też - jak proces korupcji
- traumy historyczne obejmujące całe społeczeństwa, czy społeczeństwo globalne. Wojny, rewolucje, kryzysy ekonomiczne, masowe migracje. Długotrwałe procesy jak przeludnienie, degradacja środowiska, choroby cywilizacyjne
Trauma makro przekłada się na mikro i jednostek. Tak jak nasza rewolucja 89.
Trauma potraktowana dynamicznie, jako proces, sekwencja traumatyczna.
Fazy tej sekwencji to zdarzenie potencjalnie traumatogenne, czynniki aktualizujące, wyzwalające lub potęgujące traumę, stan traumatyczny wyrażający się w określonych symptomach, podejmowane antytraumatyczne środki zaradcze i wreszcie ograniczenie lub pełne przezwyciężenie traumy.
Od czego zależy poziom dezorientacji kulturowej osobowości i dezorganizacji instytucji?
- spoistości i akceptacji kultury dawnej
- głębokości dysonansu - treściowego przeciwieństwa kultury zastanej i nowej
- poprzedzający przełom, stopień otwartości na kulturę alternatywną
- wcześniejsze występowanie enklaw środowiskowych związanych z kulturą przyszłości. Socjalizacja antycypująca i nowa kultura wcześniej jest centrum normatywnego odniesienia.
Wystąpienie symptomów traumy zależy też od czynników pośredniczących dostępnych schematów interpretacyjnych (definicji sytuacji, ram odniesienia, stereotypów) i zasobów indywidualnych, grupowych, środowiskowych, uczulających lub znieczulających na traumę.
W świecie społecznym każda obiektywna sytuacja staje się doniosła dla ludzkich odczuć i działań tylko wtedy, gdy zostanie jej nadany sens.