11
Trzecim wreszcie sposobem określania treści akordów jest oznaczenie lite-rowe: wielka litera dla trójdźwięku majorowego, mała — dla trój dźwięku minorowego, z dodaniem w razie potrzeby odpowiedniej cyfry arabskiej dla określenia obecności składnika dysonansowego. Ten sposób oznaczania akordów jest szczególnie przydatny tam, gdzie akordy następujące po sobie nic są w wyraźnych stosunkach funkcyjnych lub też, gdy tonacja ustawicznie się zmienia, jak np. w progresji modulującej.
Jeśli chodzi o ćwiczenia pisemne, to jako jednakowo ważne traktować należy zadania z danym oznaczeniem funkcyjnym, z danym basem cyfrowanym lub niecyfrowanym i harmonizowanie melodii. Obok tego wielki nacisk trzeba położyć na ćwiczenia bezpośrednio na fortepianie: łączenie akordów, realizowanie basu cyfrowanego, granie progresji i modulacji oraz na analizę. W budowie zadań i ćwiczeń trzeba od początku nauki zwrócić uwagę na współudział z harmonią pozostałych głównych elementów muzycznych, tj. rytmu i metrum, melodii i budowy formalnej.
W stosunku do I wydania skróconego z roku 1955 niniejsze II wydanie różni się dodaniem paragrafu o układzie pięcio- i więcejgłosowym, rozszerzeniem kilku innych paragrafów i dodaniem niewielkiej ilości zadań i przykładów.
Cenną pomocą w nauczaniu według tego podręcznika będzie korzystanie z Ćwiczeń harmonicznych (I i II cz.) w opracowaniu doc. Franciszka Wesołowskiego, wydanych przez Centralny Ośrodek Pedagogiczny Szkolnictwa Artystycznego w Warszawie.
K. S.
Warszawa, w listopadzie 1958 r.