Andrzej Kaszuba, Rafał Bartkowiak, Aleksandra Kaszuba, Ewa Trznadel-Budźko, Katarzyna Kaszuba-Bartkowiak
Rozdział 40
Po raz pierwszy elektrochirurgia została zastosowana w medycynie ponad 100 lat temu. Pierwsze urządzenie generujące prąd o wysokiej częstotliwości zostało przedstawione przez d'Arsnoval'a w 1891 r. [5]. Natomiast w 1924 r. Wyeth i Stoye użyli po raz pierwszy urządzenia elektrochirurgicznego do koagulacji i cięcia tkanek [6],
W roku 1926 Bovie, zainspirowany przez Cushinga (neurochirurg), stworzył aparat służący do generowania prądów zdolnych do koagulacji i cięcia [7],
W tym samym roku Stratton opublikował pracę na temat wykorzystania elektrokoagulacji i cięcia do leczenia łagodnych i złośliwych zmian skórnych [8],
W dniu dzisiejszym dermatolodzy stosują elektrochirurgię głównie jako technikę zabiegową do usuwania szeregu zmian chorobowych, jak również defektów estetycznych skóry (nadmierne owłosienie, poszerzone naczynia krwionośne).
Elektrochirurgia polega na wykorzystywaniu prądu elektrycznego o różnych charakterystykach głównie do zabiegów cięcia i koagulacji tkanek. Głównym celem zabiegu jest uzyskanie odpowiedniego do potrzeb klinicznych efektu termicznego w wyniku przepływu przez tkanki prądu o bardzo wysokiej częstotliwości.
Wyróżnia się trzy podstawowe typy zabiegów elektrochi-rurgicznych:
□ Elektrochirurgia prądem zmiennym o wysokiej częstotliwości.
□ Elektrokauteryzacja z użyciem aplikatora o wysokiej temperaturze (przy wykorzystaniu przepływu prądu stałego).
□ Elektroliza prądem stałym.
W medycynie zastosowanie znajdują głównie urządzenia wykorzystujące prądy o wysokiej częstotliwości.
Zabieg wykonywany jest za pomocą generatora tego typu prądu, którego przebieg można różnie kształtować w zależności od rozpoznania i typu zmiany skórnej.
W zależności od sposobu wykonywania zabiegu, można stosować techniki monopolarne z wykorzystaniem elektrody neutralnej i bipolarnej, a częstotliwości wykorzystywanego
PPH | |
( |
w .too 600 $00 1000 V |
\ |
ł V W V k = f(Un V--► |
Rycina 389. Schemat zależności między intensywnością łuku elektrycznego (F) i zarazem głębokością koagulacji (k) powierzchni cięcia, a napięciem UHF.
Rycina 390. Schemat zależności między prądem wyjściowym (la), napięciem wyjściowym (Ua) generatora i impedancją wewnętrzną generatora (Ri) oraz obciążeniami (Ra). Im większa jest impedancja wewnętrzna generatora, tym mniejsze jest uzależnienie wartości prądu wyjściowego od zmian impedancji obciążenia.
prądu kształtują się powyżej 300 kHz a najczęściej 500-600 kHz. Przy tak wysokich częstotliwościach praktycznie nie obserwuje się efektu elektrolitycznego w tkance, a także niezamierzonych efektów pobudzenia nerwowo-mięśniowego.
Technika monopol arna
Zabieg wykonuje się za pomocą tzw. elektrody monopolar-nej (tnącej lub koagulacyjnej), a prąd wysokiej częstotliwości przepływa od tej elektrody poprzez ciało pacjenta i tkankę,
316
Dermatologia dla kosmetologów