102 Ko/.tl/.lul V. Instytucje pomocy społecznej
katolicki, inne Kościoły, związki wyznaniowe, organizacje społeczne, fundacje i stowarzyszenia oraz osoby prawne i fizyczne.
Decyzję o skierowaniu do domu pomocy społecznej i decyzję ustalającą opłatę za pobyt w placówce wydaje organ gminy właściwej dla tej osoby w dniu jej kierowania do domu pomocy społecznej. Natomiast decyzję o umieszczeniu w domu pomocy społecznej wydaje organ gminy prowadzącej placówkę lub starosta powiatu prowadzącego dom pomocy społecznej, a w przypadku regionalnych domów pomocy społecznej - marszałek województwa.
Pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania. Obowiązani do wnoszenia opłaty za pobyt w placówce są w kolejności mieszkaniec domu, a w przypadku osób małoletnich przedstawiciel ustawowy z dochodów dziecka, małżonek, zstępni przed wstępnymi, gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej.
Rozdział VI
Sądy rodzinne działają przede wszystkim na podstawie ustawy z dnia 27 lipca
2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych. Nie są one odrębnymi sądami, funkcjonują bowiem jako wydziały rodzinne i nieletnich sądów rejonowych. Rozstrzygają sprawy z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego, sprawy nieletnich
i sprawy dotyczące obowiązkowego leczenia osób uzależnionych od alkoholu1.
Do kompetencji sądów rodzinnych należą sprawy trzech kategorii. Po pierwsze większość spraw z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego rozpoznawanych zarówno w trybie procesu, których przykładem są sprawy o alimenty, jak i postępowania nieprocesowego - głównie sprawy o przysposobienie. Do tej kategorii zalicza się też sprawy o umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej. Niektóre sprawy rodzinne nie podlegają jednak sądom rodzinnym, co dotyczy choćby spraw rozwodowych oraz spraw o podział majątku między małżonkami. Natomiast podlegają im pewne sprawy szczególne, w tym z zakresu postępowania z osobami chorymi psychicznie, szczególnie dotyczące przyjęcia tych osób do szpitala psychiatrycznego, wypisania ich ze szpitala oraz skierowania do domu pomocy społecznej.
Po drugie sądy rodzinne zajmują się sprawami nieletnich, a więc osób, które nie ukończyły 18 lat i wykazują objawy demoralizacji albo po ukończeniu 13 lat a przed ukończeniem lat 17 popełniły czyn karalny, albo osób do 21 lat, wobec których wykonuje się środki wychowawcze i poprawcze.
Po trzecie sądy rodzinne są kompetentne w sprawach związanych z zastosowaniem obowiązkowego leczenia osób uzależnionych od alkoholu. W konsekwencji sądy rodzinne stosują kilka procedur, a mianowicie cywilną i karną, a także swoistą procedurę rodzinną, która jest wzorowana na dwóch pierw-