Ustalanie odszkodowań i świadczeń
Podstawowym obowiązkiem ubezpieczyciela jest terminowe wypłacanie odszkodowań i świadczeń Sposoby (systemy) ustalania odszkodowań w ubezpieczeniach majątkowych - systemy ubezpieczenia
1 system ubezpieczenia w pełnej wartości,
2 system ubezpieczenia na pierwsze ryzyko,
3. z udziałem własnym łub franszyzami,
4 inne (łączne)
Podstawą do obliczania wysokości odszkodowania w systemie ubezpieczenia w pełnej wartości stanowi: suma ubezpieczenia, rzeczywista wartość ubezpieczonego majątku oraz wysokość szkody powstałej wskutek wypadku ubezpieczeniowego.
Rzeczywista wartość ubezpieczonego majątku (zwana wątłością ubezpieczeniową) określa się na podstawie cen nabycia obowiązujących w danym momencie z uwzględnieniem aktualnego zużycia (amortyzacji) ubezpieczonych przedmiotów
Wartość ubezpieczeniowa ustalana w momencie początkowym ubezpieczenia stanowi podstawę do ustalenia sumy ubezpieczenia, która nie powinna być wyższa od wartości ubezpieczeniowej. Jeśli w danym momencie, np. w chwili powstania wypadku ubezpieczeniowego, niezmienna suma ubezpieczeni a jest mniejsza niż wartość ubezpieczeniowa obliczona z uwzględnieniem amortyzacji, to mówimy, że występuje niedoubczpieczenic.
Wówczas - w systemie ubezpieczenia w pełnej wartości - odszkodowanie oblicza się mnożąc wysokość szkody przez stosunek obowiązującej sumy ubezpieczenia do wartości ubezpieczeniowej obliczonej z uwzględnieniem amortyzacji.
Oznaczając przez :
U - sumę ubezpieczenia, W - wartość ubezpieczeniową. Z - wysokość szkody, Q - wysokość odszkodowania,
to w razie wystąpienia nicdoubczpicczcnia, czyli gdy U < W, między tymi wielkościami istnieje następująca proporcja:
Odszkodowanie _ Suma ubezpieczenia
Szkoda Wartość ubczpicczniowa
a stąd
Q.Z-U W Q-Z* U/W.
Konsekwencją nicdoubczpicczcnia jest to, że odszkodowanie jest nizsze od ustalonej przez, rzeczoznawców zakładu ubezpieczeń szkody rzeczywistej, gdyż U/W < 1 Gdy U>W, mamy do czynienia ztzw. nadubezpieczeniem.
Jeśli w momencie powstania szkody W - U, czyli wartość ubezpieczeniowa jest równa sumie ubezpieczenia, mówimy żc występuje ubezpieczenie w pełnej wartości W tej sytuacji odszkodowanie jest tówne wysokości szkody, tj Q = Z
Dla uniknięcia skutków niedoubezpieczcnia lepszym sposobem zawarcia umowy jest system ubezpieczenia na pierwsze ryzyko. Polega on na tym, że odszkodowanie jest zawsze równe szkodzie rzeczywistej bez względu na to czy wartość ubezpieczeniowa w momencie wypadku losowego jest wyższa, równa czy też niższa od sumy ubezpieczenia.