-podstawowym obowiązkiem dłużnika jest spełnienie świadczenia
-dłużnik zobowiązany jest dostosować swoje zachowanie do następstw zmienionego przez czynność prawo kształtującą stosunku zobowiązaniowego dokonaną przez wierzyciela -wierzycielowi również przysługują uprawnienia kształtujące, np. wybór świadczenia alternatywnego
C. ROZSZERZONA SKUTECZNOŚĆ
-ochronę interesów wierzyciela uzasadnia niekiedy rozszerzenie skuteczności jego wierzytelności
poza ścisły stosunek
względny łączący go z dłużnikiem:
1) skarga pauliańska (actio Pauliana; art. 527-534 KC) - zapewnia ochronę wierzyciela w razie niewypłacalności dłużnika
2) prawo do rzeczy Iluś ad rem: art. 59 KC) - na podstawie tego przepisu w razie zawarcia umowy, której wykonanie czyni całkowicie lub częściowo niemożliwym zadośćuczynienie roszczeniu osoby trzeciej, osoba ta może żądać uznania umowy za bezskuteczną w stosunku do niej z tym zastrzeżeniem, że osoba zawierająca umowę musiała wiedzieć o wcześniejszym roszczeniu osoby trzeciej, chyba że umowa była nieodpłatna
3) przepisy o czynach niedozwolonych (art. 415 KC i nast.) - ochrona polega na tym, że jeżeli osoba trzecia bezprawnie i w sposób zawiniony uniemożliwi wykonanie przez dłużnika zobowiązania, to wierzycielowi będzie przysługiwało roszczenie o naprawienie mu wyrządzonej szkody
4) zobowiązania realne - wzmacniają ochronę wierzyciela przez swoiste wyznaczenie osoby dłużnika
1.2. DŁUG I ODPOWIEDZIALNOŚĆ
Odpowiedzialność ujemne następstwa prawne przewidziane dla jakiegoś podmiotu w związku ze ziszczeniem się
pewnych zdarzeń kwalifikowanych negatywnie przez system prawny
-odpowiedzialność oznacza również dopuszczalność stosowania przymusu (sankcji) względem
dłużnika
Odpowiedzialność osobista (majątkowa) polega na tym, że dłużnik odpowiada całym swoim
majątkiem za
zobowiązanie
-z zasady tylko dłużnik ponosi odpowiedzialność majątkową za swój dług
-odpowiada on całym swoim majątkiem, jaki ma w chwili prowadzenia przeciwko niemu egzekucji -od tej reguły przewidziane są następujące wyjątki:
1) zobowiązania niezupełne polegają na tym, że dłużnik nie ponosi odpowiedzialności za swój dług, a wierzycielowi nie przysługuje kompetencja do zwrócenia się do sądu lub do innego właściwego organu o wydanie orzeczenia nakazującego dłużnikowi wykonanie świadczenia -do zobowiązań niezupełnych należą:
a) zobowiązania, w których roszczenie wierzyciela uległo przedawnieniu
b) zobowiązania, które wynikają z gry lub zakładu z wyłączeniem gier/zakładów prowadzonych na podstawie zezwolenia właściwego organu państwowego, jak również z gier zakazanych albo nierzetelnych
2) ograniczona odpowiedzialność osobista -> ograniczenia mogą przyjmować dwie postaci:
a) cum yiribus patrimonii - polega na tym, że dłużnik odpowiada określoną częścią swojego majątku, wyodrębnioną na podstawie kryteriów wskazanych w ustawie -wierzyciel może zaspokoić się tylko z przedmiotów objętych właśnie tą częścią majątku -jeżeli część ta nie wystarcza na pokrycie wierzytelności, to wierzytelność nie wygasa, ale nie może być zaspokojona
> art. 1030 KC - Do chwili przyjęcia spadku spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko ze spadku