CCI20111111008

cd. tabl. 1-1

Dławik z rdzeniem ferromagnetycznym	—-
Kondensator (pojemność)	Hi-
Kondensator o pojemności regulowanej
Grzejnik	rTTTTTTTl
Lampa sygnalizacyjna (żarówka)	$
Silnik elektryczny	©
Woltomierz	©
Amperomierz	©
Watomierz	©
Galwanometr	a 0

rem elektrycznym albo rezystancją —oznaczenie R. Wartość oporu zależy m. in. od materiału przewodnika i jego rozmiarów geometrycznych. Opór elektryczny jest cechą wszystkich przewodników zarówno metali, jak i elektrolitów i jest on elementem obwodu elektrycznego, w którym zachodzi przemiana energii elektrycznej na ciepło.

Opór dielektryków teoretycznie jest nieskończenie wielki, praktycznie jednak mają one opór skończony o bardzo dużych wartościach.

Zaznaczony na schemacie (rys. 1-3) symbol odbiornika jest jednocześnie symbolem graficznym oporu.

Część obwodu elektrycznego przyłączona do zacisków źródła napięcia stanowi część zewnętrzną obwodu Jeżeli w tej części zewnętrznej są zawarte jedynie elementy (części), w których energia elektryczna zamienia się na ciepło, to do obliczenia natężenia prądu elektrycznego posługujemy się prawem Ohma, które ustala zależność pomiędzy napięciem, pod jakim znajduje się odcinek przewodu o oporze R i natężeniu prądu I płynącym w tym przewodzie, a więc natężenie prądu w odcinka przewodu (stanowiącym część obwodu) jest toprost proporcjonalne do napięcia, pod jakim jest ten odcinek przewodu, i odwrotnie proporcjonalne do oporu (rezystancji) tego odcinka przewodu, czyli

Jednostką natężenia prądu jest, jak wiemy, amper. Stosuje się też jednostki pomocnicze: mniejszą — miliamper, 1 mA = 10~³ A, większą ■— kiloamper, 1 kA = 10³ A.

Jednostką napięcia, a również i s.em. jest wolt (1 [U] = 1 V); jest to różnica potencjałów (napięcie), przy której dla przesunięcia w obwodzie ładunku elektrycznego o womtości 1 kulomba (6,28' • 10¹⁸ elektronów) prąd elektryczny wykona pracę 1 dżula. Jednostki pomocnicze — mniejsza miliwolt, 1 mV =10~³ V i większa — kilowolt, 1 kV = 10³ V.

Jednostką oporu (rezystancji) jest om (1 [R] = 1 Q). Opór 1 12 ma przewodnik będący pod napięciem 1 V i przez który płynie prąd 1 A. Stosuje się jednostki większe — kiloom, 1 kO = 10³ O i megaom, 1 MS = 10⁶ £2.

Odwrotność oporu (rezystancji) nazywamy przewodnością (konduktancją) — oznaczenie G, jednostką przewodności jed si-

Wprowadzając do prawa Ohma zamiast oporu przewodność

G--— otrzymamy

K

I = G U

d-3)

Przepływ prądu elektrycznego przez przewodniki wywołuje, jak wiemy z fizyki, działania:

17

2 Elektrotechnika