CCI20111111053

W płytce metalowej wprowadzonej do pola elektrostatycznego wystąpi na skutek zjawiska influencji przesunięcie elektronów swobodnych w kierunku przeciwnym do zwrotu pola.

Zjawisko indukcji elektrostatycznej bywa wykorzystywane do tzw. ekranowania, polegającego na wytworzeniu w polu elektrycz-

Rys. 4-3. Indukcja elektrostatyczna

Rys. 4-4. Pole elektryczne kuli naładowanej w pobliżu kuli nie naładowanej

nym obszarów, do których nie dociera działanie pola. Jeżeli np. w polu elektrycznym (rys. 4-5 a), wytworzonym przez dwie kule metalowe, umieścimy przylegające do siebie dwie płytki metalowe

Rys. 4-5. Rozdział ładunków elektrycznych wytworzonych na płytach

wskutek influencji

zaopatrzone w uchwyty izolujące, to na powierzchni tych płytek na skutek zjawiska influencji powstaną ładunki elektryczne o znakach przeciwnych. Po rozsunięciu tych płytek (rys. 4-5 b) ładunki na nich pozostaną, ale przestrzeń między płytkami będzie wolna od pola elektrycznego, ponieważ rozdzielone ładunki płytek są przyciągane i utrzymywane przez ładunki kul metalowych. Urządzenie takie stanowi ekran, czyli osłoną elektrostatyczną. Osłony takie mogą nie mieć powierzchni ciągłej, takie samo działanie może spełniać siatka metalowa. Osłony tego rodzaju stosuje się m. in. przy zabezpieczaniu budynków od elektrycznych pól atmosferycznych

Dielektryki, jak wiemy, nie mają prawie wcale elektronów swo bodnych. Cząsteczki dielektryku w normalnych warunkach są pod względem elektrycznym obojętne, choć w strukturze swej zawierają ładunki elektryczne dodatnie i ujemne wzajemnie się znoszące (rys. 4-6 a).

V'"\,

; © 1 \ /

\ /

Rys. 4-6. Cząsteczka dielektryku przed wprowadzeniem do pola elektrycznego (a), i po wprowadzeniu (b)

b)

►

Rys. 4-7. Rozmieszczenie ładunków elektrycz nych w cząsteczkach dielektryku umieszczo nego w polu elektrycznym

Po wprowadzeniu dielektryku do pola elektrycznego znajdzie się on pod działaniem sił elektrycznych, które spowodują rozsunięcie się w jego cząsteczkach ładunków dodatnich i ujemnych (rys. 4-6 b). poza rozsunięciem się ładunków wystąpi również przekręcenie się cząsteczek w ten sposób, że ustawią się one ładunkami dodatnimi w kierunku działania pola elektrycznego (rys. 4-7). Opisane zjawisko zachodzące wewnątrz dielektryku umieszczonego w polu elektrycznym nazywamy polaryzacją dielektryków.

107