CCI20111111055

Wzór na pojemność kondensatora płaskiego można też przedstawić następująco

C = 8,855 • lO-¹²^-—    (4-6)

Istnieje szereg różnych układów kondensatorów. W zasadzie każde dwa przewodniki, niezależnie od ich kształtu, przedzielone dielektrykiem stanowią kondensator, na przykład układ dwóch walców współśrodkowych wykonanych z przewodników przedzielonych dielektrykiem. W praktyce odpowiednikiem takiego układu może być kabel jednożyłowy. Okładzinami w tym przypadku są żyła przewodząca kabla i powłoka ołowiana stanowiąca zewnętrzną powierzchnię kabla, dielektrykiem — izolacja żyły. Kabel np. o dwóch żyłach stanowi również kondensator, którego okładzinami są przewody, dielektrykiem izolacja przewodów. Pojedynczy przewód poprowadzony równolegle do powierzchni ziemi też stanowi kondensator, którego okładzinami są przewód i ziemia, dielektrykiem powietrze. W przyrodzie spotykamy się z układem naturalnego kondensatora, jakim jest naładowana elektrycznie chmura i ziemia, stanowiące okładziny, dielektrykiem jest powietrze.

Na każdym kondensatorze zbudowanym do celów technicznych muszą być podane jego pojemność i wartość napięcia znamionowego.

Buduje się kondensatory o pojemności stałej i zmiennej. Kondensatory o pojemności stałej wykonuje się jako tzw. blokowe. Okładzinami kondensatora blokowego są dwa paski cynfoliowe albo aluminiowe. Dielektrykiem są paski papierowe nasycone np. parafiną. Paski te zwija się w rulon, który umieszcza się w osłonie. Z osłony wyprowadza się dwa zaciski. Kondensatory blokowe buduje się na określoną pojemność, która może dochodzić do kilkudziesięciu (.iF i na napięcie dopuszczalne do kilku kilowoltów. Kondensatory stałe stosuje się w urządzeniach prądu przemiennego, w urządzeniu zapłonu silników spalinowych, w teletechnice i radiotechnice.

W radiotechnice stosuje się ponadto kondensatory o pojemności zmiennej. Kondensator taki składa się z kilku półkolistych płytek mosiężnych lub aluminiowych połączonych z sobą elektrycznie.

Drugi szereg podobnych płytek jest przytwierdzony do osi metalowej, oba rzędy płytek są od siebie izolowane. Przez obrót osi zmienia się wzajemnie położenie płytek, a tym samym i pojemność kondensatora.

4.5. Łączenie kondensatorów

Kondensatory możemy łączyć ze sobą w różny sposób. Rysunek 4-8 przedstawia szeregowe połączenie kondensatorów. Przy tym połączeniu ładunki elektryczne Q na wszystkich okładzinach poszczególnych kondensatorów będą jednakowe co do wartości bezwzględnej. Napięcie doprowadzone rozłoży się na kondensatory w ten sposób, że każdy z nich znajdzie się pod napięciem o wartości zależnej od jego pojemności. Napięcie doprowadzone będzie więc równe sumie

U = U_y + U₂+U₃

gdzie

Podstawiając do równania poprzedniego będziemy mieli

Oznaczając pojemność równoważną kondensatorów połączonych

_    _TT Q

szeregowo przez C otrzymamy U = ■—

więc

(4-7)

W przypadku połączonych szeregowo n jednakowych kondensatorów o pojemności C₀

1 _ n C ~~ Co

111