CCI20111111117

W chwili wysłania fal i w chwili powrotu fal odbitych za pomocą odpowiedniego urządzenia do płytek P_y dochodzą impulsy, które wywołują na linii poziomej na ekranie powstanie występów (rys. 8-16). Odstęp pomiędzy występami na obrazie zależy od odległości poszukiwanego obiektu od anteny urządzenia radiolokacyjnego. Odległość ta może być obliczona, ponieważ znamy prędkość rozchodzenia się fal elektromagnetycznych (300 000 km/s). Najczęściej na ekranach oscyloskopów jest zaznaczona podziałka umożliwiająca bezpośrednie odczytanie odległości.

Odmiany lamp oscyloskopowych znalazły zastosowanie w telewizji. Zasada działania telewizji polega na przetwarzaniu energii świetlnej poszczególnych elementów obrazu na energię elektryczną, co zachodzi w lampie analizującej, znajdującej się w kamerze telewizyjnej. Zasadniczą częścią lampy analizującej jest płytka zwana mozaiką, składająca się z dużej liczby izolowanych od siebie

Rys. 8-17. Ramka wybierania obrazu przy założeniu, że obraz składa się z 15 linii:

1 — ruch wybierający promienia elektronowego, 2 — poziomy ruch powrotny promienia, 3 — pionowy ruch powrotny promienia

bardzo małych fotokomórek. Obraz zostaje odtworzony na tej płytce za pomocą układu optycznego. Następnie odbywa się tzw. wybieranie — analiza obrazu za pomocą promienia elektronowego, który bardzo szybkim ruchem przesuwa się torem zygzakowatym po całej mozaice, zaczynając od lewego rogu górnego, a kończąc w prawym dolnym rogu (rys. 8-17).

Promień elektronowy jest wytwarzany przez działo elektronowe, podobnie jak w lampie oscyloskopowej, i sterowany przez pole magnetyczne.

Liczba zmian obrazów i liczba linii analizy została ustalona w Polsce na 25 zmian na 1 sekundę i na 625 linii. Współdziałanie promienia elektronowego i fotokomórek mozaiki wytwarza w obwodzie lampy analizującej impulsy prądowe, zwane sygnałami wizyjnymi, które po odpowiednim wzmocnieniu są przesyłane do nadajnika telewizyjnego. Stąd anteny wypromieniowują te sygnały w przestrzeń w postaci fal elektromagnetycznych.

W odbiorniku telewizyjnym następuje wzmocnienie odebranych sygnałów, a następnie przekazanie ich do kineskopu odtwarzającego przesyłany obraz.

Budowa kineskopu jest podobna do budowy lampy oscyloskopowej z tą różnica, że odchylanie promienia elektronowego odbywa się za pomocą pola magnetycznego wytwarzanego przez cewki obejmujące szyjkę kineskopu na zewnątrz lampy. Ten sposób odchylania umożliwia, między innymi, zmniejszenie długości lampy.

Dla odtworzenia transmitowanego obrazu na ekranie kineskopu należy odchylać promień elektronowy w sposób identyczny do biegu promienia w lampie analizującej, czyli bieg promieni elektronowych w lampie analizującej i w kineskopie musi być ściśle zsynchronizowany. Uzyskuje się to przez wytwarzanie w nadajnikach i przesyłanie do odbiorników specjalnych impulsów synchronizujących bieg poziomy i pionowy promieni elektronowych.

Ponadto siatka sterująca kineskopu, do której docierają sygnały, wpływa na promień elektronowy, zmniejszając lub zwiększając liczbę zawartych w nim elektronów, przez co zmienia się jaskrawość poruszającej się na ekranie plamki świetlnej, a tym samym odtwarza się obraz transmitowany.

Telewizja znalazła zastosowanie także w przemyśle, nauce 1 astronautyce, a to w szczególności do obserwacji procesów zachodzących w warunkach trudnych do obserwacji bezpośredniej, np. ze względu na wysoką temperaturę, ciśnienie, promieniowanie itp.

8.9. Półprzewodniki

Półprzewodniki stanowią specjalną grupę ciał, które pod względem przewodzenia prądu elektrycznego zajmują miejsce pośrednie pomiędzy przewodnikami a dielektrykami. Przewodzenie ich jednak bardzo różni się od przewodzenia metali i te różnice przewodzenia pozwoliły na bardzo cenne wykorzystanie praktyczne półprzewodników. Do stosowanych w elektrotechnice półprzewodników zalicza się german, krzem, selen, tlenek miedzi.