CCI20111111151

Prąd rozruchu silników nawet małej mocy nie powinien przekraczać cztero- do sześciokrotnego natężenia prądu znamionowego silnika, a czas trwania rozruchu silników obciążonych wynosi do kilku sekund. Gdy silnik zostanie przyłączony do sieci (za pośrednictwem rozrusznika), płynący przez uzwojenie twornika prąd rozruchu wytworzy w nim moment rozruchowy.

Dla uzyskania większej wartości momentu rozruchowego uzwojenie elektromagnesów silnika bocznikowego powinno być włączone bezpośrednio do sieci. Pod wpływem momentu rozruchowego twornik zacznie się obracać i w uzwojeniu jego będzie się wytwarzała siła przeciwelektromotoryczna (E) ograniczająca prąd twornika, a natężenie tego prądu wprawiającego w ruch silnik wyniesie

W miarę wzrastania prędkości twornika s.em. E wzrasta, a natężenie prądu I maleje, wobec czego należy zmniejszyć stopniowo opór R_r rozrusznika. Gdy prędkość obrotowa silnika jest bliska znamionowej, rozrusznik należy wyłączyć, wówczas natężenie prądu w silniku wyniesie

Siła przeciwelektromotoryczna silnika wynosi (patrz wzór 12-1)

E = C_E0>n

skąd liczba obrotów silnika na minutę

(12-4)

E    U—IRt

ⁿ C_E4>    C_E$

czyli liczba obrotów silnika na minutą, jest wprost proporcjonalna do s.em. indukującej się w tworniku silnika i odwrotnie proporcjonalna do strumienia magnetycznego. Gdy praca silnika przechodzi od stanu jałowego do stanu obciążenia, następuje pewne zwolnienie biegu twornika, wskutek czego zmniejsza się siła elektromotoryczna i z kolei prąd pobierany przez silnik wzrasta do natężenia, przy którym wytwarzany przez silnik moment napędowy zrówna się z momentem hamującym (zależnym od maszyny napędzanej)..

A 5zgf

Podobnie zachowuje się silnik obciążony; jeżeli obciążenie wzrasta, silnik również nieco zwalnia bieg, wskutek czego zmniejsza się odpowiednio s.em. i przez to wzrasta pobierany prąd. Odwrotnie, przy zmniejszaniu się obciążenia prędkość obrotowa silnika wzrasta, co z kolei powoduje zwiększenie się s.em. i pobierany prąd maleje.

Zmiany prędkości obrotowej silnika w zależności od obciążenia przedstawia się za pomocą charakterystyki, zwanej charakterystyką prędkości obrotowej.

AS

Rys. 12-17. Charakterystyka prędkości obrotowej silnika bocznikowego

1

Rys. 12-18. Schemat rozrusznika--regulatora silnika bocznikowego

Na rys. 12-17 przedstawiona jest charakterystyka prędkości obrotowej silnika bocznikowego. Z kształtu tej krzywej wynika, że prędkość obrotowa silnika bocznikowego maleje w miarę wzrostu momentu obciążającego. Przyczynę spadku prędkości obrotowe] wyjaśniła interpretacja wzoru (12-4).

Zmniejszenie się prędkości obrotowej silnika bocznikowego, gdy przechodzi od biegu jałowego do stanu obciążenia znamionowego, wynosi 5-1-10% znamionowej prędkości obrotowej. W silnikach dużych mocy spadek prędkości obrotowej jest jeszcze mniejszy (2-h2,5%). A zatem zmiany prędkości obrotowej są nie-

303