Centralnie Kierowana Gospodarka Nakazowo Rozdzielcza1

CENTRALNIE KIEROWANA GOSPODARKA NAKAZOWO ROZDZIELCZA.

1.    centralne kierowanie gospodarką narodową.

Wszystkie ważniejsze decyzje podejmowane były przez władze polityczne (naczelne władze PZPR, w tym Biuro Polityczne, Komitet Centralny, Zjazdy partii), państwowe (parlament i Rada Państwa), gospodarcze (rząd, banki). Kierowniczą rolę spełniało centrum polityczne, a dwa pozostałe wprowadzały w życie jego decyzje.

2.    przekazywanie informacji w formie nakazu.

3.    planowanie gospodarki.

Plany podstawowe - 5 letnie, podstawowe zadania perspektywiczne dla każdego działu gospodarki, których realizacja kontrolowana była w planach rocznych. Plany były niezwykle szczegółowe, bo określały parametry: wielkość i strukturę produkcji, zatrudnienie, wielkość konsumpcji, poziom płac realnych, poziom cen, wielkość importu i eksportu. Wielkości te ustalone były sztucznie. Określał centralny planista. Jego błędy narażały zakłady na postoje.

4.    magazynowanie p*#4ektów i półfabrykatów.

Zakłady nie chcąc dopuścić do postoju starały się gromadzić jak największe zapasy, co sprzyjało ich marnotrawieniu.

5.    cel zasadniczy zakładu - "wykonanie planu".

Rozumiano to przez wyprodukowanie kreślonej ilości dóbr bez względu na:

- jakość,

koszty wytwarzania.

Do jakości wyprodukowanych dóbr nie przywiązywano uwagi, dlatego na rynek trafiały buble. Buble powstawały dlatego, ze zakłady nie były zainteresowane wdrażaniem produkcji nowoczesnych wyrobów lub modernizacji, bo wymagało to postoju i "nie wykonanie planu". Nawet na buble był popyt.

Nie dbano o koszty wytwarzania. Były one wysokie min. z powodu magazynowania surowców i półfabrykatów.

5.    niewykonanie planu wywoływało przykre dla zakładu konsekwencje.

6.    produkcja powyżej planu nie przynosiła żadnych korzyści dla zakładu.

7.    odbiorcą wyprodukowanych dóbr były władze centralne, które stosowało rozdzielnictwo w społeczeństwie.

8.    brak towarów pierwszej potrzeby. Wynikało to z priorytetu przemysłu ciężkiego nad konsumpcyjnym.

9.    ceny towarów wyimaginowane.

10.    Funkcje pieniądza. Funkcje rozliczeniowe - porównanie nakładów i wyników produkcji.