94824

10 Pieniądz reglamentowany w gospodarce centralnie kierowanej. Przepisy wyłączające wymienialność pieniądza są w niej podobne do tych. o których mówiliśmy wyżej Zasadnicza różnica polega jednak na tym, że także w kontaktach między jednostkami gospodarczymi wewnątrz kraju działanie pieniądza jest w większości wyłączone. Olbrzymia większość czynników wytwórczych. a także przeważająca część dóbr końcowych jest przydzielana (reglamentowania), a więc formalne używanie tu jednostki pieniężnej nie ma istotnego znaczenia dla wyboru ekonomicznego W takiej gospodarce niekapitalistycznej pozostaje tylko cień pieniądza, który działa w sferze bieżącego zaopatrzenia w niektóre dobra codziennego użytku (i oczywiście na czarnym rynku). Na tynku, a więc za pieniądze, nie można w- takim systemie kupić ani ziemi, ani większości maszyn i surowców', ani samochodów, mieszkań itp. A często przydzielana jest przez urzędy także odzież, lekarstwa, żywność.

W takim przypadku w istocie rzeczy nic mamy do czynienia z pieniądzem w znaczeniu, jakie nadaliśmy temu pojęciu w naszym wykładzie To. co powiedziano powyżej, to uogólniony opis działania „socjalistycznego pieniądza” i „socjalistycznego tynku” w^r ZSRR czy u 1’RL.