cw1 6

Tabela I. Rodzaje twardości wody

Twardość ogólna (T_)
Podział wg kationów			Pod/ial wg anionów
Symbol	Rodzaj twardości	Twardość węglanowa (l w»)		Twardość niewęglimowa (Tw„)
Twe	wapniowa	Tw»c.	Ca(HCOi): Ca(OH): CaCO,	Tw„c	CaSOł CaCl2 Ca(NO,)»
Twm,	■ ~~ — magnezowa		MgOICO.h Ms(OH).' MrCO,	TWnCMł	MgSO, MgCI: Mg<NO,),

Twardość wody wyraża się w specjalnych jednostkach twardości - stopniach lub miligramorówowaznikach, czyli miliva!ach tlenków wapnia i magnezu w 1 dm³ wody. Jeden stopień twardości (stopień niemiecki) odpowiada zawartości 10 mg CaO lub równoważnej ilości, tj. 7,19 mg MgO w dm¹ wody.

1 mval CaO wynosi 28,04 mg oraz 1 mval MgO wynosi 20,16 mg.

Twardość wody można wyrażać także w stopniach francuskich lub angielskich. W Ameryce wyraża się twardość wody w ppm (parts per million). Twardość podaną w określonych jednostkach można łatwo przeliczyć na inne (Tabela 2).

Przykładowo: w edu przeliczenia twardości ogólnej z mval/dm' na mgCnCOj/dm³ obliczony wynik oznaczania należy pomnożyć przez 50.

Tabela 2. Współczynniki przeliczeniowe jednostek twardości wody

	ramoi/dm’	mval/dm^J	*n (niemiecki)	•Clarka (angicUki)	•F (fnneuiki)	ppm
	100 mg	28 mg CiO lub	10 mg	14.3 mg	10 mg	1 mg
	CaCO^dm’	50 mg CaCO.ttm’	CaO/dm’	GlCOydm’	CaCOy-dm*	CaCOydm^5
mmol/dm'	1	2	5.61	7,02	10	100
mval/dm^3	0.5	l	2.8	3.5	5	50
*n	0.178	0.357	1	1.25	1,78	17.8
‘Clarka	0.143	0.286	0.8	1	1.43	14.3
*F	0.1	0.2	0.56	0.7	1	10
JE£5_	0.01	0.02	0.056	0.07	0.1	I

Wody naturalne mogą znacznie różnić się twardością. Wody opadowe są bardzo miękkie, ich twardość jest bliska zeru. W wodach słodkich przeważa twardość wapniowa. Wody powierzchniowe, zwłaszcza z potoków górskich, są na ogół miękkie. Większą twardość wykazują wody podziemne.

Obecność jonów wapnia i magnezu, w wodzie do picia i do celów gospodarczo-przcmysłowych ma ważne znaczenie techniczne. Skala twardości wody podana w tabeli 3 pozwala na określenie stopnia przydatności wody.