DSC00293 2

INI AwSoert wŃtłktfj chmy

Weric/ert wielkiej damy. czyli Ex-machina Durejko

_    .. lYnrima Norwida inicjująca nowy mm w dra_maiu

Ua^K. -    ^ _koimxl,., lub biała trafia (b,_zkrWa^ >

(H.Waci » narw «■    ■ •    _vl|_aiui w roku 19.ł.i, prapremiera _w reżv

Powstała w roku lb. -•_roku mt>.    ^U>'

^sl™ ^,u1^{husM OM}‘’"''o« .nic kontrastami miedzy postaciami bohaterów

Norwid popr/tze i _deńj._twv bywalców arystokratycznych sal,, i ubogi krewny Hrabiny Har^ zostaje oskarżo_ny

^no" '^,akU _;    Hrabina, manitcstacyimc obnosząca się zdziała).

OIcradzicz|cipurs*.    *• „idudzką oziębłość wobec beznadziejnie

■°⁴?? tŁ, krewnego. Nieludzka w sensie dosłowny,

» met zakiKh. %    odmawiając mu prawa do nazywania się

grfyz puMuznu g l    uważanego za pośledni gatunek l_u.

który zaplątał sic przepadkiem w deko** bal świecznika, stało się powodem nagłego HtŁ. która uświadomiła sobie ogrom krzywdy wyrządzonej poecie i ofiarowała mu swo,ą rękę wraz z pierścemem. Sio-J właśnieoni są ludźmi' przeprosiła go za dotychczasowy ostracyzm. prosząc o uznanie jej gestu za wyraz prawdz.wego zrozum.ema chrześcijańskiej idei miłości bliźniego i sakramentu małżeństwa ,ako wzajemnego oddania szukających się dusz.

Tak gwałtowny zwrot w uczuciach bohaterki może wzbudzić podejrzenie o brak konsekwencji autora w konstruowaniu postaci. Jest to jednak świadomy zabieg Norwida. Polega on na skondensowaniu dramatycznego czasu, w którym dokonuje się wewnętrzna przemiana bohatera. laki zabieg ma na celu uświadomienie odbiorcy, że decyzje mające wpływ na cale życie często są podejmowane pod wpływem impulsu, banalnego zdarzenia. Norwid zamierzał również w omawianym dramacie zapie zentować wiarygodny portret kobiety, którego - w przekonaniu ai tysty - brak w polskiej literaturze.

Sztuka była po wojnie rzadko grywana; wyreżyserowali ją m.in. I^rena i Tadeusz Byrscy w roku 1958.

^ro^skie_go

Pieśń Legionów Polskich Mazurek _Dąh

Pigoń Stanisław

Ur. 27 września 1885 roku w Kombomi w Krakowie; historyk literatury, edytor, pamiętni    ^1,68 «*u

w roku 19H polonistyki na Uniwersytecie |a_EieU t ° ^ukoA“'>»u nauczyciel gimnazjalny i asystent akademicki pL "" ^prat<lw“l iak« czynny udział jako oficer wojsk austriackich i ,*,uu'v’'^{mc (w kt6}u-i hral na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza lin,, - ' ^pracov'^alk°lqno (gdzie w roku 1922 otrzyma! tytuł profesora )’_a od roku    ^ik'^fbkim

recie Jagiellońskim.    HnaUwwcny-

Debiutował przed I wojną światową jako autor rozprawy n c rodu i pielgrzymstwa polskiego" A. Mickiewicza k „n „t. "^^Jch,u _r0ku. Po wojnie wyda. m.i,, Z epoki M,cfeSl^r»S Glosy sprzed wieku. Szkice z dzie,ów procesu filareckiezo (iwą n    '

de! ..Dziadów ” kowieńsko^wileńskich ₍₁930), monograT,_ę.b_vd,!^et czemem badan nad Mickiewiczowską epopeją: „fi,,, Tadeusz". W^Z wielkość, sława (1934) oraz Na wyżynach romantyzmu (1936) Po || _woj nic (podczas której w latach 1939-1940 przebywał ponad trzy miesiące w hitlerowskim obozie koncentracyjnym) opublikował kolejno: Wśród twórców (1947), Studia literackie (1951), Spuścizna literacka Aleksandra Fredry (1954), W pracowni Aleksandra Fredry (1956), Zawsze o Nim. Studia i odczyty o Mickiewiczu (1960), Z ogniw życia i literatury (1961), Mile życia drobiazgi (1964), Drzewiej i wczoraj (1966), Formowanie „Dziadów” części drugiej. Rekonstrukcja genetyczna (1967), Wiązanka historycznoliteracka. Studia i szkice (1969). Wybór jego prac ukazał się w tomie Poprzez stulecia. Studia z dziejów literatury i kultury (1984). Obejmuje on prace z niemal wszystkich epok naszej literatury od renesansu do dwudziestolecia międzywojennego.

Byl m.in. redaktorem narodowego wydania Dziel -»Adama Mickiewicza i Pism wszystkich -> Aleksandra Fredry. Jego edycja -> Pana Tadeusza w serii Biblioteki Narodowej osiągnęła liczbę jedenastu wydań.