Gatunek: biała tragedia - gatunek dramatyczny stworzony przez Norwida w związku z jego sztuką pt. Pierścień wielkiej damy. Wiązał w sobie konwencje tragedii (odczucia głównego bohatera, zarysowane w wypowiedziach o charakterze pesymistycznej, patetycznej, tragizm zawarty jest w codzienności!) i komedii (zwroty akcji, intrygi, zaskoczenie).
Przymiotnik "biała" oznacza sztukę dramatyczną pozbawianą scen krwawych i tych kończących się śmiercią głównych bohaterów dzieła. Pod tym względem miała być przeciwieństwem tragedii szekspirowskiej. Łączy w sobie także elementy ironii romantycznej. Biała tragedia miała być pełna niedopowiedzeń i aluzji, które pełniły funkcję symbolicznąw utworze.
Wsten:
- O literaturze dawnej Norwid mówił, że jest to olbrzym o jednej, MĘSKIEJ nodze;
- Problem kobiet, bohaterki kobiece pojawiają się bardzo rzadko i są one niedoskonałe, pełniąrole drugoplanowe;
- Taką sytuację kobiet w literaturze zauważ a również w XIX w. -jest mało kobiet w literaturze, a już na pewno nie odgrywają roli pierwszoplanowej;
- Norwid chciał tę sytuację zmienić właśnie w swoich dramatach;
Słowo, „dramatyczne gesty1* i milczenie: gesty są bardziej znaczące niż sowo:
-budnjąakcję dramatycznąi kompozycję obrazu
- są środkiem ekspresji psychicznej i budulcem postaci
- charakteryzująbohaterów i demaskująich skrywane oblicze -przyciszają momenty, gdy jest nagromadzenie symboliki, metafor.
- na pozór błahy gest staje się przyczyną dramatycznych wydarzeń.
Streszczenie:
Wstęp:
Hrabina Maria Harrys (wdowa)
Makyks (krewny męża hrabiny)
Salome (odźwierna)
Magdalena Tomir (poufna hrabiny)
Szeliga (astronom)
Klemens Duręjko (sędzią właściciel domu) Klementyna (żona sędziego)
Akt I
Akcja dzieje się na poddaszu, natomiast wnętrze wypełniane jest księgami. Okna są przysłonięte, rozpoczyna się ranek
Mak-Yks czyta nad ranem, będąc w swoim pokoju, wynąjmowanym od Sędziego Klemensa Durejko. Do pokoju wchodzi Salome, odźwierna, która informuje Mak-Yksa o tym, że od samego rana Durejko (właściciel domu) zwiedza każde pomieszczenie. Mieszkaniec pokoju zdaje sobie sprawę, że zalega z czynszem, lecz z drugiej strony nie boi się o eksmisję, ponieważ właścicielką całego placu jest Hrabina Marią wdowa po dalekim krewnym Mak-Yksą więc nie ma się o ca obawiać. Salome pyta się go, dlaczego po prostu nie może mieszkać z Hrabiną skora jest to jego rodzina? Odpowiedź pada szybka- Hrabiną młoda wdową aby uniknąć ludzkiego gadania, nie chce mieszkać teraz w domu z jakimkolwiek młodzieńcem.
W tej scenie jest ona również nazwana istnym aniołem, która potrafi załatwić każdą sprawę. Dlatego też Salome prosi Mak-Yksa o to, by przy spotkaniu jego z Hrabiną wstawił się on za jej synem, który ówcześnie znajduje się w Japonii, skąd pisze listy do „starej matki” co dwa miesiące. Dowiadujemy się również, że Hrabina Maria pełni bardzo wiele usług charytatywnych, choć ją to pomału przerastą dlatego też wiele rzeczy myli: zamiast modlitewnika wzięła do Kościoła zeszłoroczny kalendarz.
Natomiast Durejko, właściciel który krząta się ad rana w domu i zagląda w każdy kąt, pragnie wprowadzić zmiany i oddać dom pewnemu mężczyźnie, których Salome widzi właśnie z okna pokoju.